منبع آریایی
کلمات کلیدی:
در تاریخ اتفاقات بسیاری افتاده که کنکاش برای یافتن دلایل آن، امروز یکی از دغدغه‌های محققان و علاقه مندان به تاریخ به شمار می رود.کشف راز ناپدید شدن و تلاش برای یافتن گنج و ثروتهای عظیم پادشاهان یکی از جذاب ترین بخشهای تاریخ است.
گنج اسپانیایی
یک دزد دریایی به نام ریش قرمز طی دو سال دزدی دریایی در سالهای 1716 تا 1718 ثروت فراوانی برای خودش ذخیره کرد. در این سالها همگان معتقد بودند کشوری بیشتر قدرت دارد که طلا و جواهر بیشتری داشته باشد.
اسپانیاییها در این مورد سرآمد دیگران بودند آنها با استخراج معادن در آمریکای جنوبی این جواهرات را در کشتی های بزرگ به اسپانیا منتقل میکردند.
این دزد دریایی هم با همکارانش صبورانه!! روی دریا مشغول گشت زنی بودند تا سر و کله کشتیهای اسپانیایی پیدا شود و آن وقت با سرعت به غارت کشتی میپرداختند. نکت? مهم این بود که این دزد دریایی همواره جواهرات را در جایی دفن میکرد.
این دزد دریایی بالاخره در سال 1718 دستگیر شد و با مرگش معلوم نشد که این گنج کجاست و چه بر سر آن آمد. کشتی این سارق نیز بعدها غرق شد. تا مدتهای مدید افراد متعددی به جستجوی گنج پرداختند.
حتی در سال 1998 نیز کشتی را از زیر آب بیرون آوردند اما حتی یک نشانه هم از گنج به دست نیامد. محققین حدس میزنند که این گنج در جزایر کارائیب یا خلیج ورجینیا و یا غارهای جزیر? کایمان دفن شده باشد.
ثروت پرو
در سال 1820 میلادی شهر لیما از کشور پرو در معرض یک شورش عظیم و عمومی قرار گرفت به همین منظور حکام پرویی تصمیمی گرفتند که جواهرات موجود در شهر را برای دور ماندن از سرقت به مکزیک منتقل کنند. گنجها شامل مقادیر زیادی جواهرات به صورت سنگ، شمعدانهای طلا، مجسم? حضرت مریم از طلا و ظروف بسیار دیگر بود.
این گنج یازده کشتی را به طور کامل پر کرد. ویلیام تامپسون مسئول کشتی و حمل این گنج عظیم به مکزیک بود. اما غافل از آنکه در میان همراهان و کارگران کشتی، دزدان دریایی رخنه کردهاند. پس از سرقت،دزدان تصمیم گرفتند که جواهرات را به جزیره کوکاس در اقیانوس هند برده و در آن محل نگه دارند تا آبها از آسیاب بیافتد.
تامپسون فرماند? کشتی هم که دیگر با دزدان همدست شده بود، به اتفاق سارقان به جزیره میرود. اما ارتش مکزیک در تعقیب آنها وارد جزیره شد. به همین جهت دزدان به سوی جنگلهای انبوه گریختند. از آن زمان تاکنون دیگر هیچ اطلاعی از این گنج نیست. تاکنون نیز سیصد گروه به جستجوی این گنج رفتهاند اما به موفقیتی دست پیدا نکردهاند. به همین جهت برخی مدعی‌اند دزدان دریایی گنج را در جزیره دیگری دفن کرده و سپس به این محل آمده اند.
مدفون در گلها
در سال 1520 میلادی اسپانیاییها با خشنونت تمام تمدن کهن آزتک را از پای درآوردن در حالی که شهر به طور کامل توسط ارتش اسپانیا محاصره شده بود فرمانده آرتکها (منته زوما) به نبرد ادامه میداد تا اینکه به شدت مجروح شد به همین جهت سربازان مدافع شهر تصمیم گرفتند جواهرات را در گوشهای گرد آورده و در یک زمان مناسب از شهر گریخته و جواهرات را نیز با خود ببرند. اما ورود اسپانیاییها به شهر و قتل عام مردم باعث شد که آنها شتابزده تمامی جواهرات را به قعر دریاچه تزوکو بریزند. ظروف نقره و طلا و سنگ‌های گرانقیمت فراوانی در شهر ذخیره شده بود اما همه آنها به دریاچه ریخته شدند تا اگر امکانش بود روزی به آنجا بازگشته و دوباره آنها را به دست آورند. اما کسی زنده نماند و آنهایی هم که توانستند بگریزند دیگر نتوانستند به شهر باز گردند.
امروزه این گنج عظیم پس از پنج قرن هنوز دست نخورده در میان گل و لای دریاچه پنهان شده است. در سالهای اخیر تلاش زیادی برای دستیابی به این جواهرات صورت گرفته حتی یکی از رئیس جمهورهای مکزیک نیز دستور لایرویی دریاچه را داد اما اقدام انجام گرفته بینتیجه ماند.
گنج فرعون
موقعی که هاوارد کارتر در سال 1922 توانست محل دفن فرعون مصر به اسم توتن آمخ خاتون را پیدا کند. از کارهای هنری موجود در قبر او شگفت زده شد. در کنار قبر او یک خزان? نگهداری جواهرات قرار داشت که کاملاً خالی بود. بعدها کارتر حتی نقشه و کاتالوگ جواهرات موجود را نیز پیدا کرد. به همین جهت خالی بودن گنجینه وی را به فکر برد.
برای کارتر عجیب بود که چه کسانی و چگونه اقدام به این سرقت کردهاند. زیرا مسیر دستیابی به مقبره فوق العاده پیچیده بود و یافتن مسیر از فهم انسانهای عادی خارج بود. ضمناً این همه ثروت را امکان نداشته بتوانند به راه دوری ببرند و لذا ممکن بود در همین اطراف دوباره دفن کرده باشند.
محققان به این نتیجه رسیدند که همان کسانی که محل دفن را ساخته و نیز جواهرات را در آنجا نهادهاند، در همان سالها یعنی 343 تا 425 قبل از میلاد، خود اقدام به خارج کردن گنجها نمودهاند اما تاکنون کسی نتوانسته این گنج را پیدا کند. ولی پژوهشگران معتقدند که بالاخره این گنج در روزی روی خودش را به انوار خورشید نشان خواهد داد.
گم شدن اتاق کهربا
اما گم شدن اتاق کهربا احتمالاً یکی از عجیبترین گمشدنهای جواهرات در تاریخ است. این اتاق یازده متر مربعی تماماً دیوارهایش با کهربا و انواع جواهرات و نیز کارهای هنری منحصر به فرد تزئین شده بود. این اتاق در سال 1716 میلادی برای فردریک پادشاه پروس ساخته شده و محل آن نیز در نزدیکی کاخ کاترین در سن پترزبورگ روسیه بود.
هیتلر موقعی که به روسیه حمله کرد تلاش نمود این اتاق را به آلمان انتقال دهد اما تمامی دیوارهای اتاق رو به خرد شدن رفت و لذا و تلاش کرد با چسباندن کاغذ دیواری مانع از فرو ریختن آن شود اما این اقدام هم بیفایده بود.
لکن از سال 1941 تا 1945 دیگر کسی از این اتاق اطلاعی نداشت و پس از پایان جنگ نیز دیگر هیچکس از این اتاق و یا نشانههایی از آن را مشاهده نکرد.
آیا این اتاق در یکی از شهرهای زیرزمین مدفون است؟ آیا آن را آتش زدهاند؟ به هر حال تا امروز که خبری تازه از آن نیست.
اما خوشبختانه یک مدل بازسازی شده از آن امروز در کاخ کاترین وجود دارد. این اتاق اگر امروز وجود داشت رقمی معادل 142 میلیون دالر ارزش داشت
منبع شبکهء اطلاع رسانی افغانستان
کلمات کلیدی:
مقدمه
یکی از اوقات و لحظه های که نظیر ندارد، هیچ وقت و زمان دیگری نمی تواند با آن برابری نماید «شب قدر» است. این شب چنان عظمت و معنویت دارد که بیان آن، در قالب واژه ها و ساختار جمله ها نمی گنجد. با هیچ ادبیاتی نمی توان به مقام وصف آن رسید، با هیچ عبارتی نمی شود معنویت نهفته درآن را بیان نمود. خداوند به پیامبرش می فر ماید« و ما ادراک ما لیلة القدر»[1] و تو چه میدانی شب قدر چیست ؟! پیامبر که برگزیده خداوند و سینه او تجلی گاه وحی بود وقتی این گونه مورد خطاب قرار می گیرد. چه رسد به آدمیان خاکی که در قید هوا های نفسانی خویش گرفتار اند و هزاران حجاب بر چشم شان نقش بسته اند با این حال سخن از عظمت و فضیلت «شب قدر» بگوید.
برای اینکه ذره ای از عظمت شب قدر را درک نمایم و اوصاف آنرا بدانیم باید به آیینه قرآن کریم نگاه نمایم که در آن، شب قدر چگونه معرفی شده است؟ چه اوصاف و ویژگیهای دارد؟ و چه باید کرد تا بتوان از معنویت آن استفاده لازم را برد.
معنای شب قدر
مراد از «قدر» تقدیر و اندازه گیرى است ، پس شب قدر، شب اندازه گیرى است ، خداى تعالى در آن شب حوادث یک سال را( از آن شب تا شب قدر سال آینده) تقدیر مىکند ، زندگى ، مرگ ، رزق ، سعادت ، شقاوت و چیزهایى دیگر از این قبیل را مقدر مىسازد ، آیات از سوره دخان هم که در وصف شب قدر است بر این معنا دلالت دارد «انا انزلناه فی لیلة مبارکة انا کنا منذرین؛ فیها یفرق کل امر حکیم، امرا من عندنا انا کنا مرسلین»[2] ، چون فرق ، به معناى جدا سازى و مشخص کردن دو چیز از یکدیگر است ، و فرق هر امر حکیم جز این معنا ندارد که آن امر و آن واقعهاى که باید رخ دهد را با تقدیر و اندازهگیرى مشخص سازند.[3]
عظمت شب قدر
بر اساس آموزه های دینی در طول یک سال، هیچ وقت و زمانی به لحاظ معنوی، در پیمانه و مقیاس «شب قدر» نیست. پرسش این است که علت عظمت این شب چیست؟ چرا شب قدر این اندازه مهم است؟ با تمسک به قرآن کریم، بدست می آید که چند عامل و عنصر در عظمت و فضیلت شب قدر دخالت دارد که در ذیل به برخی آنها پرداخته می شود.
1. نزول قرآن کریم
قرآن کریم کلام خدا است که بر پیام اکرم(ص) نازل شده است، در پرتو نورا نیت آن ،انسان گم گشته راه خود را پیدا نمود، از چشمه سار معرفت و معارف آن هزار هزار چشمه لبریز گشت. جان انسان های تشنه سیر آب، روح و روان آنها زنده شد و کویر های خشکیده تبدیل به گلستان گردید.در هر لحظه و زمانی که این رحمت الهی و این نعمت ابدی، نازل شده است. بدون شک آن لحظه و زمان عظمت و فضیلت دارد. ازآیه« إِنَّا أَنزَلْنَهُ فى لَیْلَةِ الْقَدْرِ»[4] ما آن ( قرآن ) را در شب قدر نازل کردیم . بدست می آید که قرآن در شب قدر نازل گردیده. لذا به برکت نزول قرآن، شب قدر نیز عظمت پیدا نموده است.
2. شبی بهتر از هزار ماه
در سوره مبارکه قدر آمده است:« لَیْلَةُ الْقَدْرِ خَیرٌ مِّنْ أَلْفِ شهْرٍ»[5] شب قدر بهتر از هزار ماه است !
هزار ماه، معادل با سی هزار شب، حدوداً هشتاد و سه سال و عمر معمولی یک انسان است. این مدت زمان نسبتا طولانی که برابر با عمر معمولی و طبیعی یک انسان می باشد، اختصاص به شب قدر دارد.
3. خطاب خاص
آیات قرآن کریم به صورت های مختلفی بر پیامبر اکرم(ص) نازل شده هر آیه با توجه به محتوا ، شان نزول و.. لحن خاصی دارد. در آنجای که محتوا و پیام آیه بسیار مهم است. پیامبر(ص) به صورت خاص مورد خطاب قرار گرفته مثلا در سوره «قارعه» می فرماید: «وما ادراک ما القارعة»[6] وتوچه می دانی که حادثه کوبنده چیست؟!(آن حادثه همان روز قیامت است)
در سوره «قدر» نیز نوع خطاب این گونه است:« و ما ادراک ما لیلة القدر»[7] مفسرین گفته اند این نوع خطاب که به صورت خاص می باشد در محتوای آن عظمت خاصی نهفته است.« این تعبیر نشان مىدهد که عظمت این شب به قدرى است که حتى پیغمبر اکرم (ص) با آن علم وسیع و گستردهاش قبل از نزول این آیات به آن واقف نبود .»[8]
اوصاف شب قدر
شب قدر، چند ویژگی و امتیاز دارد که به خاطرآنها از سایر اوقات جدا می شود:
1. فرشتگان و روح در این شب نازل می شود« تَنزَّلُ الْمَلَئکَةُ وَ الرُّوحُ فِیهَا بِإِذْنِ رَبهِم مِّن کلِّ أَمْرٍ»[9] منظور از« من کل امر» این است که فرشتگان براى تقدیر و تعیین سرنوشتها و آوردن هر خیر و برکتى در آن شب نازل مىشوند ، و هدف از نزول آنها انجام این امور است . یا اینکه هر امر خیر و هر سرنوشت و تقدیرى را با خود مىآورند [10].
2. این شب سرتاسر سلامتی و سلام است« سلَمٌ هِىَ حَتى مَطلَع الْفَجْرِ»[11]
راغب در مفردات گفته : کلمه سلام و سلامت به معنای عاری بودن از آفات ظاهری و باطنی است . پس جمله «سلام هى» اشاره است به اینکه عنایت الهى ورحمتش شامل همه آن بندگانى بشود که به سوى او روى مىآورند ، و نیز به اینکه در خصوص شب قدر باب نقمتش و عذابش بسته باشد ، به این معنا که عذابى جدید نفرستد و لازمه این معنا آن است که طبعا در آن شب کید شیطانها هم مؤثر واقع نشود ، همچنان که در بعضى از روایات هم به این معنا اشاره شده است.[12]
چرا شب قدر مخفی است؟
بسیارى معتقدند مخفی بودن شب قدر در میان شبهای سال ، یا در میان شبهاى ماه مبارک رمضان براى این است که مردم به همه این شبها اهمیت دهند ، همانگونه که خداوند رضاى خود را در میان انواع طاعات پنهان کرده تا مردم به همه طاعات روى آورند ، و غضبش را در میان معاصى پنهان کرده تا از همه بپرهیزند ، دوستانش را در میان مردم مخفى کرده تا همه را احترام کنند ، اجابت را در میان دعاها پنهان کرده تا به همه دعاها رو آورند ، اسم اعظم را در میان اسمائش مخفى ساخته تا همه را بزرگ دارند ، و وقت مرگ را مخفی ساخته تا در همه حال آماده باشند . و این فلسفه مناسبى به نظر مىرسد .[13]
چه باید کرد؟
به راستی در شب قدر از خود پرسیده ایم، وقتی ما چنین شبی با فضیلت وبا عظمتی داریم و خداوند بزرگ این مائده رحمت و نعمت خویش را پهن نموده است . این فرصت طلای را در اختیار ما قرار داده است. چه با ید کرد؟ تا بتوان از معنویت شب قدر استفاده لازم رابرد. با توجه به متون دینی موارد ذیل سفارش شده است:
1. احیا و شب زنده داری
از آنجا که در شب قدر، سرنوشت انسانها براى یکسال ، بر طبق لیاقتها و شایستگیهاى آنها ، تعیین مىشود ، باید آن شب را بیدار بود ، و توبه کرد و خودسازى نمود و به درگاه خدا رفت و لیاقتى بیشتر و بهتر براى رحمت او پیدا کرد . آرى در لحظاتى که سرنوشت ما تعیین مىشود نباید انسان در خواب باشد ، و از همه چیز غافل و بیخبر که در این صورت سرنوشت غمانگیزى خواهد داشت.[14]
2. مرور به اعمال و گذشته خویش
یکی از کار های که در شب قدر می توان انجام داد و به نظر می رسد که بسیار مفید و مؤثر خواهد بود، مرور به اعمال و نگاهی به گذشته است. بدین معنا که انسان صادقانه در چنین شبی با خود خلوت کند و گذشته خود را مورد ارزیابی قرار دهد، نکات مثبت و منفی زندگی خود را بررسی نماید. سپس تصمیم بگیرد که در آینده جنبه های مثبت را تقویت نماید و جنبه های منفی را برطرف کند.
3.توبه و استغفار
از آنجای که شب قدر، شب نزول رحمت و برکت از طرف خداوند است در این شب بندگان خداوند مورد عنایت خاص او قرار می گیرد، بدیهی است که آن بنده ای مورد لطف و عنایت بیشتر قرار خواهد گرفت که خودش را بیشتر آماده کرده باشد. توبه و بازگشت به خداوند این آمادگی را در وجود انسان ایجاد می کند.
در مجموع باید تلاش و کوشش نمود که در شب قدر، «شب زنده دلان»، خود را در معرض وزیدن رحمت الهی قرار دهد زیرا چنین فرصتی کمتر بدست می آید. به فرموده پیامبراکرم (ص) «إِنَّ لِرَبِّکُمْ فِی أَیَّامِ دَهْرِکُمْ نَفَحَاتٍ أَلَا فَتَعَرَّضُوا لَهَا»[15]
جلال الدین بلخی درتبیین آن چنین سروده است:
گفت پیغمبر که نفحتهاى حق اندر این ایام مىآرد سبق
گوش و هش دارید این اوقات را در ربایید این چنین نفحات را
نفحه آمد مر شما را دید و رفت هر که را که خواست جان بخشید و رفت
نفحهى دیگر رسید آگاه باش تا از این هم وانمانى خواجهتاش[16]
منبع پایگاه اطلاع رسانی دفتر حضرت آیت الله العظمی محقق کابلیکلمات کلیدی:
1- دوست دارم. نه بخاطر شخصیت تو .بلکه بخاطر شخصیتی که من در هنگام با تو بودن پیدا میکنم
2- هیچکس لیاقت اشکهای ترا ندارد و کسی که چنین ارزشی دارد باعث اشک ریختن تو نمیشود.
3-اگر کسی تو را آنطور که میخواهی دوست ندارد.به این معنی نیست که تورا با تمام وجودش دوست ندارد.
4-دوست واقعی کسیست که دستهای ترا بگیرد و لی قلب ترا لمس کند.
5- بدترین شکل دلتنگی برای کسی آنستکه در کنار او باشی وبدانی که هر گز به او نخواهی رسید.
6-هر گز لبخند را ترک نکن حتی وقتی ناراحتی چون هر کس امکان دارد عاشق لبخند تو شود.
7- تو ممکن است در تمام دنیا فقط یک نفر باشی ولی برای بعضی افراد تمام دنیا هستی.
8-هرگز وقتت را با کسی که حاضرنیست وقتش را با تو بگذراند نگذران.
9- شاید خدا خواسته است که ابتدا بسیاری افراذ نامناسب را بشناسی و سپس شخص مناسب را به این ترتیب وقتی او را یافتی بهتر میتوانی شکر گذار باشی.
10-بچیزی که گذشت غم نخور. به انچه پس از آن آمد لبخند بزن.
11-همیشه افرادی هستند که ترا میآزارند.با این حال همواره به دیگران اعتماد کن و فقط مواظب باش که به کسی که ترا آزرده. دوباره اعتماد نکنی.
12- خود را به فرد بهتری تبدیل کن و مطمْین باش که خود را میشناسی قبل از آنکه شخص دیگری را بشناسی و انتظار داشته باشی او ترا بشناسد
13- زیاده از حد خود را تحت فشار نگذار. بهترین چیز ها در زمانی اتفاق میافتد که انتظارش رانداری.
کلمات کلیدی:
چند گزینه برای رعایت اصل تحول در زبان
نویسنده: جاوید فرهاد
دو شنبه 14 مه 2007
زبان، به حیث مهمترین ابزار بیان و رساننده ی پیام در ذهن مخاطب، عمل می کند.
عملکرد زبان در فرایند شکل گیری - به یاری واژه ها - از یک رابطه ی " دال مدلولی" آغاز می شود و "دال ها" در بافت های مفهومی شان با "مدلول" ها، معناهای ویژه ای را می آفرینند.
با توجه بر ویژ گی مهم بودن زبان، چیزی که برای پالایش در زبان مهم است، رعایت اصل تحول در آن است.
بی تردید، هرزبانی در فرایند زمان – و در نتیجه ی خصلت گیرندگی و دهندگی اش- آسیب های فراوان و تحولات گسترده را در خود جذب می کند؛ اما این نکته روشن است که کشورهای عقب مانده ی جهان سوم- به دلیل رشد سرسام آور فن آوری – و نیاز شان به این مساله (فن آوری) در بازار تبادلات فرهنگی، بیشتر به عنوان عمله های "گیرنده" عمل می کنند؛ و این درست (با توجه بر مفهوم دستیابی مثبت به فن آوری پیشرفته) آسیب نخستی است که بر پیکر زبان وارد می شود.
با استناد بر این مسأله، افغانستان از شمار کشورهایی است که طی دوره های گوناگون، (مانند سایر عرصه ها) بزرگترین آسیب را در بخش زبان- نیز - متحمل شده است. همین اکنون زبان نوشتار – و حتا گفتار- هم از لحاظ گویش و هم به لحاظ نویسندگی، دچار آشفته گی های فراوان است. به جز از چند نویسنده ی انگشت شمار، اکثر نویسندگان "غلط نویس" اند. کهنه گرایی و چسبیدن به گریبان واژه های متروک، کاربُرد واژه های خارجی بدون توجه به برابرهای واژگان در زبان، به کارگیری "اشتباهات رایج" در روش دستوری و نشانه گذاری و نوشتار و دهها مورد دیگر از شمار این آشفته گی ها در حوزه ی زبان است.
با توجه به مواردی که نشان داده شده، درین نبشته می کوشم چند گزینه ی پیشنهادی را به خاطر جلوگیری از گسترش این نا هنجاری ها و رعایت اصل تحول در زبان، مطرح کنم:
1- توجه به شگرد های تازه در زبان
2- کاربرد واژه های برابر در زبان
3- رعایت روش درست نویسی
4- به کار گیری روش های هنجار مند در هنگام خوانش متن
1- توجه به شگرد های تازه در زبان:
افزون بر مواردی که در سر آغاز این نوشتار آمد، نخستین مولفه ی اصل تحول و روش تجدد پسندی در زبان، توجه (و حتا یادگیری) شگردها و شیوه ی تازه در زبان است. همان سان که در بحث نخست به این مسأله پرداخته شد، هر زبانی به گونه ی طبیعی – و گاهی هم در ازمنه ی رویکردهای ناشی از حوادث – تحول می پذیرد. این تحول، مشمول هنجارهای کاربرد واژه ها، کالبد شناسی مفاهیم واژه ها، ساختارهای تازه ی دستوری، شیوه ی نگارش، رعایت اصل های نشانه گذاری و آوانگاری و دریافت های جدید از زبان است. زبان در این مرحله، ماهیت "روزمره" و ویژگی "این زمانی" دارد. شگرد های تازه، مبتنی بر رشد فرهنگ زبانی و وِیژگی گسترش و تعمیم پذیری زبان، به حیث یک رویکرد اثرگذار مطرح است.
می خواهم به زبان ساده تر به این مسأله بپردازم. یکی از مواردی که در برابر زبان امروز نویسندگان و رسانه ها به حیث یک چالش عمده وجود دارد (و گاهی هم این چالش، ما را از توجه به فراگیری و رعایت روش های تازه در زبان باز می دارد) کاربرد واژه ها و جملات " عهد دقیانوسی؟!" در زبان است. بسیاری از نویسندگان و رسانه های فعال در حوزه ی پردازش و نگارش، هنوز هم با همان به اصطلاح نثر "میرزایی" و "مستوفییانه" ی کهن می نویسند و با نوشتن واژه ها ی مانند: محضر فخیم، عالیمقام، مستدام، مرحمت، تحریر، تقدیم و... به نثر شیوای ادبیات باستانی ما نیز خیانت می کنند. به گونه ی نمونه توجه کنید به بریده ای از یک نبشته ی از این دست:
"مدیر سایت پیمان ملی افتخار دارد که فرا رسیدن شصتمین زاد روز فخر فرهنگ کشور، دوکتور لطیف ناظمی را به تمام خوانندگان عزیز و به خصوص محضر فخیم استاد ناظمی و خانواده ی محترم شان تبریک و تهنیت بگوید. خداوند سایه ی پر جلال این شاعر ناقد و عالیمقام ادبی را همواره بر سر فرهنگ دوستان کشور عزیز ما افغانستان مستدام بدارد و عمر با عزت توأم با سلامتی و نشاط به ایشان مرحمت نماید. اینک نوشته ی آقای بشیر عزیزی را که به همین مناسبت به رشتهء تحریر درآمده است، تقدیم می داریم."
این نثر با این زبان، آدم را به یاد همان "میرزا بنویس" های دم دروازه ی دادگاه ها و وزارتخانه ها می اندازد که به نام "محرر" و به نام "عریضه نویس" مشهور اند.
شگرد های تازه در زبان به گونه ی زیر است:
- توجه به داده های جدید و عوض شدن ساختار های نحوی و دستوری در زبان
- بررسی رویکردهای تازه در زبان نوشتار و گفتار (مشمول به کارگیری واژه های جدید، گونه های گویشی در تلفظ، درست نویسی و درست گویی و دوری از کاربرد واژه های نادرست و بی مفهوم.)
- ژرفنگری به مسأله های پیرایش و ویرایش در زبان
- درک مفاهم کلیدی واژه ها (به لحاظ کاربرد معنایی در زبان امروز)
- نو پسندی و دوری از استفاده ی واژه های متروک
2- کاربرد واژه های برابر در زبان:
یکی از روش های اصل تحول در زبان، دانستن و به کارگیری روش استفاده از برابر های "زبان ما در" در برابر واژه های بیگانه در زبان است. (یاد دهانی: باید افزود که در برخی موارد، شاید روش به کارگیری برابر ها در زبان چندان هنجارمند، جا افتاده و قشنگ نباشد. این یاد آوری و توجه به روش کاربَُرد برابرها زمانی می تواند ارزشمند باشد که این برابر ها در فرهنگ غنامند زبان ما موجود باشد و یا هم به شیوه ی سامانمند از جانب نهادهای معتبر علمی ساخته شود)
برای دریافت این روش به نمونه ی پایین توجه کنید:
|
واژه ی برابر |
بُن مایه |
واژه ی بیگانه |
|
نیاکان |
تازی |
آباء |
|
همه پرسی |
اروپایی |
رفراندم |
|
آرمانی |
فرانسوی |
ایده آل |
|
آگاهی |
تازی |
اطلاع |
|
ورزشگاه |
انگلیسی |
استدیوم |
|
سخنران |
تازی |
خطیب |
3- رعایت روش درست نویسی:
روش درست نویسی در زبان نوشتار، نیازمند رعایت شیوه های این سان است:
- درک درست و هنجارمند واژه ها دربافت زبانی آن.
- نگارش درست جملات و پرهیز از اشتباهات نوشتاری.
- توجه به مفاهیم دستوری.
- ارزش گذاشتن به نشانه گذاری و به کارگیری درست این روش هنگام نگارش.
- دانستن مفاهیم ژرف واژه ها در هنگام کاربرد.
- دانستن بار معنایی واژه ها در اصطلاحات زبانی.
- ریشه شناسی واژه ها.
- به کارگیری شیوه های تازه ی درست نویسی در روند نگارش.
- فراگیری روش های پالایش در نگارش (به منظور زیبا نویسی و سره نویسی)
4- به کارگیری روش های هنجارمند در هنگام خوانش متن:
خوانش هنجارمند متن، از مهمترین شگردهای تحول در زبان پنداشته می شود. رعایت روش درست خوانی و پرهیز از تلفظ نا درست واژه ها و جملات، نخستین گام در زمینه ی پشتیبانی از روش تحول در زبان است. با آن که برخی از دانشمندان زبان، سختگیری در هنجار های تلفظی را هنگام استفاده ی درست از واژه ها، به گونه ای در تضاد با رسانیدن پیام روشن به "شنونده و خواننده" تلقی می کنند؛ اما پی گیری – روشی تا حدی میانه اما ژرف- می تواند از شیوه های نا درست و گسترش "اشتباهات رایج" در زبان جلوگیری نمایند؛ از این رو این هنجار، مستلزم توجه به روش های زیر است:
- متن در زبان نوشتار، باید با هنجارهای آوایی درست و اصل تلفظی آن خوانده شود.
- روش های ضبط شده ی درست واژه ها رعایت گردد.
- توجه به مخرج های واژه ها در هنگام خوانش، از موارد ضروری است.
- دقت به روش نشانه گذاری و ادای آن در زمان خوانش متن، باید رعایت شود.
- داشتن گویش معیاری برای تلفظ واژه ها امر مهم است.
منبع کابل پرس
کلمات کلیدی:
حقیقت جو
بیم ها و امیدهایی که با معادن افغانستان گره خورده
نتایج پژوهشهای زمین شناسان آمریکایی ارزش معادن زیرزمینی افغانستان را بیش از یک هزار میلیارد دلار وهمچنان ارزیابی های دولت افغانستان این ارزش را به بالای سه هزار ملیارد دالر تخمین نموده است.
این گروه تحقیقاتی گفته اند که ذخایر زیرزمینی مس، آهن، نیوبیوم، لیتیوم و طلا در افغانستان، وجود دارد، آگاهان امور معتقد اند که قبل از استخراج این معادن میتوان برای جامعه جهانی این اطمینان را ایجاد کرد که مصرف پول و نیروی آنها در افغانستان، در صورتی که این کشور بتواند به یکی از مهمترین مراکز معدنی جهان تبدیل شود، به هدر نرفته است.
تخمین ارزش در هزار ملیارد دالر
آهن: 421 میلیارد دلار با ضریب 3= 1263 ملیارد دالر
مس: 274 میلیارد دلار با ضریب 3= 722 ملیارد دالر
لیتیوم: 148 ملیارد دالر با ضریب 3= 444 ملیارد دالر
نیوبیوم: 81 میلیارد دلار با ضریب 3=243ملیارد دالر
کبالت: 51 میلیارد دلار باضریب 3= 153 ملیارد دالر
طلا: 25 میلیارد دلار باضریب 3 = 75 ملیارد دالر
در مجموع برابر به 2900 ملیارد دالر
مقامات افغان باور دارند که سرمایه گذاری روی این معادن، می تواند افغانستان را از کمک های اقتصادی جامعه جهانی بی نیاز کند.
کشف یک میدان نفتی غنی در شمال افغانستان توسط کارشناسان افغان وبین المللی که میزان نفت آن یک میلیارد و هشتصد میلیون بیلر برآورد شده و از جمله ششمین میدان های نفتی کشف شده در این کشور میباشد، امید واری دیگری ایست که در صورت برخورد مسوؤلانهء مقامهای این کشور میتواند شمه ای از دشواری را کاهش دهد و از وابسته گی به کمک های نقدی خارجی بکاهد.
اما به نظر می رسد نا امنی در مناطقی از افغانستان، از چالشهای اصلی بر سر راه سرمایه گذاری و آغاز کار استخراج این معادن ومیدانهای نفتی میباشد.
August 18th, 2010
کلمات کلیدی:
نجیب بهروشونکوور- کانادا
به عالم آبــرو دارد، هــرآن قـومی که آزاد اســت
ز تدبیــر و خــرد دایم، رهـا از چنگ بـیداد است
به دنیا هیچ نعمت به ، ز آزادی نمی باشد
هر آن ملت که آن دارد ،همیشه شاد و آباد است
عــدالت میشود تأمین درآن کشور کـه اعیانـش
به رعیـت همنوا باشد وگــرنــه ملک بربـاد است
ز پستی سر فــرو دارند، بــه پیـش دشمـن غــدار
ومیگویند زبی ننگی که ایــن دولت خـــداداداـست
نشاید اعتماد هــرگــز، به ایــن بی مـایگان کـردن
که روح رفتگان یکسر,ازاینان سخت نــا شاداست
وطـن بفـروختــند و خصم را، در خـا نـه جـا دادند
که این خصلت، زکــرداربد اشخاص کمــزاد است
به رغم امــر حــق بردند، نشــاط از قلب مسکینان
زهــر یک لانهء مظلوم، فغــان بــالا و فــریاد است
زبس کشتاربی پرسان، به میهن سیل خون جاریست
جهاد آیا چنین باشد ؟ که قتل آد میـزاد اســت
یکی را هر نوع نعمت ، دیگــر از فــاقــه میمیرد
ز دید حق قضاوت کن! کجا عدل وکجا داد است؟
مسلمانی گــر این باشــــد، گریز از دین بود واجب
وصیــت در دم مــردن، همین بهتــر به اولاد است
بـــرادر فکــر بــاید کرد، به غفلت تا به کی بودن؟
زمام د یــن ود ینـــداری، همه در دست شداد است
امــام و واعظ و شیخ شکــم بنده، در ایــن بــرهــه
ســراســر نــوکر شخص قسی القلب و جلاد اســت
به گیتی فســق می زایند، همیــن بی همتــان پیهــم
که دل خا لــی ز ایمان و زبانشان پر ز اوراد است
به زیــر خــرقه وعمـا مــه دارد شیــخ پــوشــــیده
همان نیرنگ، که بـدتراز فریب و مکر صیاد است
خــدا را ای بــرادر بعــد از این قدری تأمل کن
که قصد ایــن لعینان محو دین ازبیخ و بنیاد است
بــزن بر فرق شان محکم، که این بی غیرتان هرگز
نکردند آنچنــان کاری، که مــارا ارث اجــداد است
تمــام مشــکل مــــردم، فــقــط یــک راه حـــل دارد
که آن کـاخ ستمگــر را، برانداختـــن ز بنیاد است
نگهـــدار نیک میهن را، که اویست مـــر ترا مادر
خــدا راضی شــود از تو، اگر مادر زتو شاد است
اسارت رنج وحــرمان است،قیــام از بهـــر آزادی!
سعادتمــند بــود قـومی، که در هر حالت آزاد است
بپا خیــزیــد به همدستی ، به عزم کسب استقلال
ترا ای قوم آزاده ، همیــن یک نکته ارشاد است
August 21st, 2010
کلمات کلیدی:
ترتیب
تعداد روزها
نام‌های فارسی
نام‌های پشتو[?]
در ایران
در افغانستان
در افغانستان
1
31
فروردین
حمل
وری
2
31
اردیبهشت
ثور
غویی
3
31
خرداد
جوزا
غبر?ولی
4
31
تیر
سرطان
چن?ا?
5
31
مرداد
اسد
زمری
6
31
شهریور
سنبله
و?ی
7
30
مهر
میزان
تله
8
30
آبان
عقرب
ل?م
9
30
آذر
قوس
لیند?
10
30
دی
جدی
مرغومی
11
30
بهمن
دلو
سلواغه
12
29 یا 30[?]
اسفند
حوت
کب
کلمات کلیدی:
|
دقیق ترین تقویم جهان، هدیه خیام به ایرانیان
 | |||||||||||||
روزی که گذشت هیچ از او یاد مکن
فردا که نیامدست فریاد مکن برنامده و گذشته بنیاد منه حالی خوش باش و عمر بر باد مکن چه کسی باور می کند این سخن درناپایداری زمانه، از لبان کسی تراویده که دقیق ترین سنجش زمانه در تاریخ بشر را بدست داده است؟ همانی که تقویم روی میزمان یادگار جاودانه اوست: ابوالفتح عمربن ابراهیم خیام نیشابوری. این منجم، ریاضیدان و شاعر بزرگ احتمالا در سال 439 هجری قمری در نیشابور چشم به جهان گشود و در سال 517هجری قمری در 78سالگی درگذشت. وقتی که آمد، گاهشماری ایران با همه پیشینه درخشانی که داشت، پریشان بود و وقتی رفت، ایرانیان مفتخر به داشتن دقیق ترین تقویم جهان بودند؛ نه فقط در آن زمان که تا به امروز.
تنظیم تقویم جدیدی با مبدأ هجرت پیامبر اسلام از مکه به مدینه و بر اساس سال خورشیدی، به سبب اختلالاتی بود که در سده پنجم هجری در گاهشماری ها وجود داشت. پیش از اسلام و به روزگار زمامداری ساسانیان ( 226 تا 652 میلادی ) هر سال مرکب از 365 شبانه روز در 12 ماه بود. از آن جا که سال مداری یا حقیقی 365 روز و 5 ساعت و 48 دقیقه و 49ثانیه است و سال عرفی ساسانیان، سرراست 365 روز بود، هر 4 سال یک بار، سال عرفی از سال حقیقی یک روز عقب می افتاد و نوروز با اول فروردین برابری نداشت. همچنین هر 120 سال یک بار، سال عرفی یک ماه از سال حقیقی عقب تر بود. منجمان ساسانی چاره کار را در این دیدند که با گذشت هر 120 سال، یک سال را به صورت چرخشی 13 ماهه حساب کنند. یعنی بعد از 120 سال اول، دو ماه فروردین و بعد از 120 سال دوم، دو ماه اردیبهشت داشته باشند و به همین ترتیب تا ماه اسفند پیش بروند. این رویه تا پایان دوره ساسانی رواج داشت، اما پس از اسلام به فراموشی سپرده شد و انطباق سال عرفی با سال حقیقی به هم خورد. در زمان سلطنت ملکشاه سلجوقی (465- 485 هجری قمری) و وزارت خواجه نظام الملک توسی، احتمالا به اشاره خواجه، تصمیم گرفتند که به نابسامانی درگاهشماری پایان دهند و از این رو حکیم عمر خیام نیشابوری مأمور شد با همراهی گروهی از منجمان برجسته، محاسبات جدیدی را ترتیب دهد. در آن زمان ، خیام که هنوز از مرز 30 سالگی نگذشته بود، شهرت علمی درخور توجهی داشت و مورد احترام ملکشاه سلجوقی و خواجه نظام الملک بود. بدین سبب اصلاح تقویم به او واگذار شد. تنظیم گاهشماری جلالی و زیج پیوسته به آن که زیج ملک شاهی خوانده شد، به احتمال زیاد در شهر اصفهان - پایتخت سلجوقیان - و بنابر گفته ای دیگر در ری یا نیشابور آغاز شد. اعضای گروه تنظیم تقویم غیر از خیام عبارت بودند از ابومظفر اسفزاری، ابوعباس لوکری، محمد بن احمد معموری، میمون بن نجیب واسطی و ابن کوشک بیهقی مباهی.
همچنین عبدالرحمان خازنی (خدمتکار خزانه‌دار مرو) که به شکل غیرحرفه ای و بنا بر علاقه های شخصی به پژوهش درباره تقویم سرگرم بود، در شهر مرو محاسبات جداگانه را به انجام رساند و یافته های علمی خود از جمله شیوه سنجش نوروز را برای گروه خیام فرستاد. بخشی از محاسبات خازنی از سوی گروه پذیرفته و به رسمیت شناخته شد. اکنون از این نام ها که هریک ستارگانی در سپهر دانش بودند، چیز زیادی نمی دانیم و خیام را نیز بیشتر به اسباب و علل دیگر از جمله رباعیاتش می شناسیم . تقویم دقیقی هم که از زیر دست اینان بیرون آمد، به نام شاه زمانه، ملکشاه سلجوقی، تقویم جلالی خوانده شد؛ نه تقویم خیامی. تقویم جلالی ، موفق شد که سال عرفی را با سال طبیعی تطبیق دهد . نه فقط نوروز ، درست در اول بهار یا به اصطلاح منجمان در نقطه اعتدال بهاری قرار گرفت ، بلکه تمام فصل های عرفی با فصل های حقیقی منطبق شدند. این که امروزه در تقویم ایرانی یا همان جلالی ، بهار و تابستان 93 روز است ، فصل پاییز 90 روز دارد و زمستان 89 روز حساب می شود ، برای این است که اول هر فصل عرفی دقیقا برابر با آغاز فصل حقیقی باشد. سالی که با تقویم جلالی محاسبه می شود، برخلاف سال میلادی که در هر 10 هزار سال ، نزدیک به سه روز با سال حقیقی اختلاف پیدا می کند، همواره مطابق با سال حقیقی است و هیچ گاه از آن عقب نمی ماند. از همین رو ، سال های کبیسه در تقویم جلالی ثابت نیستند و بر مبنای رصد سالانه تعیین می شوند.
به طور معمول هر چهار سال یک بار ، سال را کبیسه می گیرند، اما پس از گذشت 28 یا 29 سال، کبیسه گرفتن بعد از 5 سال اجرا می شود؛ یعنی به جای آن که سال 32 را کبیسه حساب کنند ، سال 33 را کبیسه می گیرند. تاریخ تأسیس تقویم جلالی، روز جمعه نهم رمضان سال 471 هجری قمری بود. در این تاریخ، خیام کمابیش جوانی 32 ساله بود. لابد در این 32 سال دانش بزرگی اندوخته بود که می توانست دقیق ترین تقویم جهان را تنظیم کند؛ تقویمی که هزار سال پس از او هنوز به کار می آید و ارزش و اعتبارش کاستی نگرفته است. این همه از دست کسی برمی آمد که دم را غنیمت می شمرد و مکرر در مکرر فانی بودن جهان را گوشزد می کرد. مردمان را به شاد زیستن فرامی خواند و از غم دنیا بر حذر می داشت. ثانیه ها و دقیقه ها و روزها و هفته ها و ماهها و سال ها را جملگی یک نفس عزیز می دانست؛ نفسی میان کفر تا به دین و ازعالم شک تا به یقین و می خواست که این یک نفس را نه در سرگردانی که در شادمانی به سرآورد. آن گاه که تقویممان بدست خیام ورق می خورد و نوروز خرامان از راه می رسد، او نیزپای سفره هفت سین در شادیمان شریک است و طنین صدایش از ورای قرون و اعصار به گوش جان می رسد: خیام اگر ز باده مستی خوش باش | |||||||||||||
کلمات کلیدی:
اصول صحیح تغذیه در روزه داران
قال الله تعالى:
{ یا أیها الذین آمنوا کتب علیکم الصیام کما کتب على الذین من قبلکم لعلکم تتقون * أیاما معدودات فمن کان منکم مریضا أو على سفر فعدة من أیام أخر وعلى الذین یطیقونه فدیة طعام مسکین فمن تطوع خیرا فهو خیر له وأن تصوموا خیر لکم إن کنتم تعلمون}.
چه غذاهایی برای وعده‌های افطاری و سحری مناسب‌ترند؟ برای رفع یبوست ناشی از کمبود مصرف مایعات در طول روزهای این ماه مبارک، چه کار باید کرد؟ آیا فعالیتهای بدنی هم در طول ایام این ماه رمضان، توصیه میشود؟ کدام دسته از بیماران باید از روزه گرفتن پرهیز کنند؟ و...
پاسخ به این سوال‌ها را از زبان کارشناسان بخوانید.
برای جلوگیری از عطش
دکتر عباس شجاعی، متخصص علوم تغذیه، دانشگاه اصفهان:
هنگام سحر از خوردن غذاهای خشک نظیر کوکو سبزی، کوکو سیب‌زمینی، کتلت و گوشت‌های سرخ شده مثل کباب، جوجه‌کباب و ماهی خودداری کنید. این غذاها به همراه غذاهایی که ادویه زیادی دارند، باعث عطش زیاد وترش کردن معده می‌شوند.
تمام روزه داران، خصوصاً آنهایی که دچار بیماری‌های گوارشی و معده هستند، سعی کنند از خوردن این غذاها بپرهیزند و یا از لیمو ترش، ماست و سبزی خوردن در کنار این غذاها استفاده کنند.
روزه‌داران برای پیشگیری از بروز ناراحتی‌های گوارشی و ترش کردن و سوزش سر معده، باید از مصرف زیاد غذاهای شیرین و چرب مانند زولبیا و بامیه در سحر یا افطار پرهیز کنند.
مصرف سس مایونز، خامه،سوسیس و کالباس نیز در سحری یا افطاری مناسب نیست، زیرا این غذاها زمینه بروز ناراحتی‌های گوارشی نظیر ترش کردن معده را فراهم می‌کنند.
ضمنا خوب است شش تا هشت لیوان آب در فاصله ی افطار تا سحر نوشیده شود و برای پیشگیری از احساس تشنگی در طول ساعات روز، لیمو ترش تازه در پایان سحری مصرف شود.
برای تامین قند خون
دکتر ربابه شیخ‌الااسلام، مدیر کل دفتر بهبود تغذیه وزارت بهداشت:
افراد روزه‌دار همانند زمانی که روزه دار نیستند، باید سه وعده غذا بخورند که این وعده‌ها شامل سحر، افطار و شام است. البته مصرف غذا در دو وعده(سحری و افطار) نیز اشکالی ندارد. بهتر است غذای مصرفی در سحر ویژگی وعده ناهار را داشته باشد.
در ماه مبارک رمضان استفاده از برنامه غذایی متنوع و متعادل شامل 5 گروه اصلی یعنی نان و غلات+ میوه‌ها+ سبزیجات+ گوشت و حبوبات و تخم‌مرغ+ شیر و لبنیات، برای حفظ سلامت بدن و تامین انرژی و نیازهای تغذیه‌ای بدن توصیه میشود.
استفاده از خرما در ماه رمضان به‌خصوص در هنگام افطار برای تأمین قند خون فرد روزه‌دار بسیار مؤثر است. روزه‌داران سعی کنند به جای غذاهای چرب و سرخ شده، از غذاهای آب پز و بخارپز شده استفاده کنند.
برای حفظ تعادل در وعده‌های غذایی
دکتر مسعود کیمیاگر، متخصص تغذیه:
نیازی به حذف هیچ یک از وعده‌های غذایی نیست. در ماه رمضان انسان دچار محدودیت یا محرومیت مواد غذایی نمیشود و احتیاج به ذخیره‌سازی مواد غذایی پیش از ماه رمضان وجود ندارد.
با توجه به این که در ماه رمضان یک وعده ی غذایی حذف میشود، همه ی افراد باید حداقل 20 درصد کمتر از ماه‌های دیگر سال غذا بخورند.
با مصرف متعادل مواد غذایی در ماه رمضان، بدن فرصت سوزاندن چربی‌های اضافی را پیدا میکند. تمامی روزه‌داران باید وعده ی سحری را در برنامه ی غذایی خود داشته باشند، زیرا حذف این وعده، سلامت آنها را به خطر می‌اندازد.
برای جلوگیری از افزایش وزن
دکتر برلیانت بزرگمهر، دبیر انجمن تغذیه ایران:
در ماه مبارک رمضان از مصرف بیش از حد غذاهای چرب و شیرین خودداری کنید. روزه‌داران هنگام افطار از مواد غذایی شیرین مانند زولبیا، بامیه و حلوا به مقدار زیاد مصرف نکنند، زیرا باعث افزایش وزن میشود.
انجام پیاده‌روی و ورزش در این ماه، توصیه میشود. بهتر است روزه‌داران روزه‌شان را با آب ولرم باز کرده و پس از آن از نان، پنیر، گردو و غذاهای گرمی مانند آش استفاده کنند و حتما بین افطار تا شام یک تا دو ساعت فاصله بگذارند و حتما در این زمان آب فراوان بنوشند.
کودکان و نوجوانانی که برای نخستین بار روزه می‌گیرند باید در وعده ی سحری، غذای کافی بخورند و همچنین آبمیوه و سبریجاتی مانند هویج و گوجه‌فرنگی را فراوان مصرف کنند، زیرا مقدار زیادی ویتامین را به صورت فشرده به بدن آنها می‌رساند.
برای سلامت روزه‌اولی‌ها
میترا زراتی، کارشناس ارشد تغذیه:
فعالیت زیاد نوجوانان روزه‌دار در ماه رمضان منجر به مصرف انرژی بیشتر و افزایش تعریق در طی ساعات روز میشود و این مسئله میتواند زمینه‌ساز بروز سوء‌تغذیة خفیف یا شدید باشد.
بهترین ورزش‌ها در طول این ماه، شنا و پیاده‌روی پس از صرف افطار است، چرا که این ورزش‌ها از گرفتگی عضلات و بروز یبوست پیشگیری می‌کنند
به گزارش روابط عمومی مرکز بهداشت و درمان جنوب تهران دکتر سید رضا حسینی سده با تبریک فرارسیدن ماه ضیافت الهی افزود همانطور که نفس برای تزکیه احتیاج به استراحت دارد ، دستگاه گوارش نیز باید استراحت کند به همین منظور روزه دار باید از نظر تغذیه ای طوری عمل کند که بدن در یک حال تعادل باقی مانده و اختلالی در سلامتی اش پیش نیاید.
وی با اشاره به اینکه رژیم نامناسب غذایی باعث کاهش وزن نمی شود گفت برخی افراد بدلیل عدم رعایت اصول صحیح تغذیه نه تنها لاغر نمی شوند بلکه در پایان ماه مبارک رمضان دچار چاقی و بالا رفتن کلسترول و تری گلیسیرید می شوند.
دکتر حسینی سده خوردن مایعات به میزان لازم و پرهیز از خوردن مواد قندی مثل زولبیا و بامیه و نیز مصرف نوشابه های گازدار در فاصله افطار تا سحری را یادآور شد و به روزه داران توصیه کرد از پرخوری و مصرف تنقلات ، مواد پر چرب و شور و نیز غذاهای نفاخ ، حجیم و ادویه دار خودداری کنند.
وی با تاکید بر خوردن سحری گفت نخوردن سحری علاوه بر اینکه برای سلامتی مضر است باعث اختلال در کارهای فکری و فعالیتهای روزانه می شود .
دکتر حسینی سده استفاده از چهار گروه غذایی نان و غلات ، شیرولبنیات ، گوشت و حبوبات و نیز سبزیها و میوه ها را برای روزه داران توصیه کرد و افزود خوردن مایعات گرم بخصوص سوپ و نیز خرما ، پنیرو سبزی برای افطار مناسب است و درصورت تمایل برای صرف شام بهتر است پس از گذشت دو تا سه ساعت از افطاری از غذاهای پروتئینی مثل انواع گوشتها و حبوبات استفاده شود.
وی یک وعده غذایی اضافه برای نوجوانان را بدلیل در حال رشد بودن آنان الزامی دانست و گفت توصیه می شود نوجوانان شام را به طور کامل بخورند و از مواد پروتئینی و قندی بیشتری استفاده کنند. دکتر حسینی سده در پایان ضمن آرزوی قبولی طاعات و عبادات روزه داران ابراز امیدواری کرد همه روزه داران بتوانند از برکات این ماه مبارک و میمون بهره کافی را ببرند
دکتر برلیانت بزرگمهر گفت: برخی از افراد به دلیل بی‌توجهی به توصیه‌های پزشکی و الگوهای غلط غذایی، در طول ماه رمضان یا بعد از آن دچار اختلالاتی مانند یبوست، سنگ مجاری ادراری، سردرد، سرگیجه، بی‌حوصلگی، عصبانیت، پرخاشگری و کاهش دید چشم شده و مقاومت بدنشان در برابر بیماری‌ها کاهش می‌یابد. در حالی که با تغذیه صحیح در ماه رمضان نه تنها هیچ عارضه‌ای بروز نمی‌کند بلکه کمک شایانی به سلامت بدن میشود.
وی با تاکید بر این که سحری باید وعده اصلی غذایی در ماه رمضان باشد، افزود: نخوردن سحری در ماه رمضان می تواند مشکلات جدی را به دنبال داشته باشد. در ماه رمضان نیز باید سه وعده غذایی در نظر گرفته شود؛ وعده سحری که غذای اصلی را تشکیل می دهد، موقع افطار غذای مختصری مصرف شده و وعده شام بهتر است یک یا دو ساعت بعد از افطار در نظر گرفته شود.
به گفته این متخصص تغذیه، باید برای خوردن سحری فرصت کافی در نظر گرفته شود. همچنین بهتر است هنگام افطار، روزه با نوشیدنی نسبتاً گرم مانند شیر و مقداری عسل، خرما یا نان و پنیر و گردو باز شود. بهتر است به جای زولبیا، بامیه و شیرینی‌هایی مانند آن از خرما وعسل استفاده شود. این در حالی است که در خوردن آن نباید افراط شود چرا که چاقی را به دنبال دارد.
وی با اشاره به عوارض ناشی از تغذیه اشتباه در ماه رمضان گفت: عدم مصرف سحری و همچنین پرخوری در افطار، چاقی و ناراحتی‌های گوارشی را به دنبال دارد. به دنبال عدم مصرف وعده سحری، قند خون افت پیدا کرده و تمایل به مصرف غذاهای سرخ کرده و به ویژه شیرین افزایش یافته و باعث چاقی میشود.همچنین افت قند خون، سردرد، سرگیجه و عوارض عصبی را به دنبال دارد.
به گفته وی، یبوست عارضه طبیعی روزه نیست. عدم مصرف کافی آب، سبزیجات و سالاد در ماه رمضان یبوست را به دنبال دارد. مشاهده میشود برخی از افراد بعد از یک ماه روزه گرفتن، چاق می‌شوند؛ پرخوری در وعده سحر و به ویژه افطار و افراط در مصرف مواد چرب، غذاهای سرخ کرده و مواد شیرین مانند زولبیا و بامیه، چاقی را به دنبال دارد. در مجموع انباشتن معده از انواع غذاها در وعده افطار اشتباه است.
دکتر بزرگمهر با تاکید بر این که در ماه رمضان هم باید طبق معمول دیگر ماهها زندگی کرد؛ ادامه داد: در این ماه نیز پیاده‌روی و ورزش نباید فراموش شود. به این ترتیب افرادی که قبل از افطار دچار ضعف می‌شوند باید قبل از ظهر برای این امر اقدام کنند. وی گفت: درماه رمضان ازمصرف زیاد موادی که تشنگی را به دنبال دارند مانند نمک، گوشت و مرغ باید پرهیز کرد. از آن جا که پروتئین‌های حیوانی به صورت اوره دفع می‌شوند و دفع اوره مستلزم مقدار زیادی آب است، تشنگی ایجاد میکند. به این ترتیب انواع خورشت‌ها و خوراک‌های کم چربی و کم نمک و مصرف نان و برنج به میزان کافی در ماه رمضان لازم است. دکتر بزرگمهر با تاکید بر ضرورت توجه به تغذیه جوانان و نوجوانان در ماه رمضان، گفت: از آن جا که این گروه‌های سنی در دوره رشد بوده و از فعالیت فکری و جسمی بیشتری برخوردارند، باید به تغذیه آنها در این ماه بیش از پیش توجه شود. اصولا جوانان و نوجوانان در مواقع عادی صبحانه کافی مصرف نمی‌کنند که این امر در ماه رمضان تشدید میشود. وی با تاکید بر مصرف وعده سحری در جوانان و نوجوانان به ایسنا گفت: این گروه سنی باید در وعده سحری از مواد دارای آب زیاد مانند ماست، شیر، سوپ، سبزیها و میوه‌ها به میزان کافی استفاده کنند. استفاده کافی از سبزی، سالاد و میوه، میزان تشنگی را کاهش می‌دهد. همچنین عدم مصرف لبنیات به میزان کافی، اختلال در رشد را به دنبال دارد. افت فشار خون در این گروه سنی کاهش قدرت یادگیری و تمرکز را به دنبال دارد. وی گفت: کم غذایی یا بدغذایی در ماه رمضان، در جوانان و نوجوانان لاغری ایجاد میکند؛ بنابراین در ماه رمضان نیز مانند سایر ماهها باید وزن در محدوده طبیعی باشد.
کلمات کلیدی:
