سفارش تبلیغ
صبا ویژن
مال خود را در راه حقوق [دوستان] ببخش و ازآن، به دوستت برسان که بخشش به آزاده، سزاوارتر است . [امام علی علیه السلام]
یادداشتها و برداشتها
 
چند گزینه برای رعایت اصل تحول در زبان
 

چند گزینه برای رعایت اصل تحول در زبان

نویسنده: جاوید فرهاد

دو شنبه 14 مه 2007عکس تصویر تصاویر پیچک ، بهاربیست Www.bahar22.com

 

زبان، به حیث مهمترین ابزار بیان و رساننده ی پیام در ذهن مخاطب، عمل می کند.

عملکرد زبان در فرایند شکل گیری - به یاری واژه ها - از یک رابطه ی " دال مدلولی" آغاز می شود و "دال ها" در بافت های مفهومی شان با "مدلول" ها، معناهای ویژه ای را می آفرینند.

با توجه بر ویژ گی مهم بودن زبان، چیزی که برای پالایش در زبان مهم است، رعایت اصل تحول در آن است.

بی تردید، هرزبانی در فرایند زمان – و در نتیجه ی خصلت گیرندگی و دهندگی اش- آسیب های فراوان و تحولات گسترده را در خود جذب می کند؛ اما این نکته روشن است که کشورهای عقب مانده ی جهان سوم- به دلیل رشد سرسام آور فن آوری – و نیاز شان به این مساله (فن آوری) در بازار تبادلات فرهنگی، بیشتر به عنوان عمله های "گیرنده" عمل می کنند؛ و این درست (با توجه بر مفهوم دستیابی مثبت به فن آوری پیشرفته) آسیب نخستی است که بر پیکر زبان وارد می شود.

با استناد بر این مسأله، افغانستان از شمار کشورهایی است که طی دوره های گوناگون، (مانند سایر عرصه ها) بزرگترین آسیب را در بخش زبان- نیز - متحمل شده است. همین اکنون زبان نوشتار – و حتا گفتار- هم از لحاظ گویش و هم به لحاظ نویسندگی، دچار آشفته گی های فراوان است. به جز از چند نویسنده ی انگشت شمار، اکثر نویسندگان "غلط نویس" اند. کهنه گرایی و چسبیدن به گریبان واژه های متروک، کاربُرد واژه های خارجی بدون توجه به برابرهای واژگان در زبان، به کارگیری "اشتباهات رایج" در روش دستوری و نشانه گذاری و نوشتار و دهها مورد دیگر از شمار این آشفته گی ها در حوزه ی زبان است.

 با توجه به مواردی که نشان داده شده، درین نبشته می کوشم چند گزینه ی پیشنهادی را به خاطر جلوگیری از گسترش این نا هنجاری ها و رعایت اصل تحول در زبان، مطرح کنم:

1-  توجه به شگرد های تازه در زبان

2-  کاربرد واژه های برابر در زبان

3-  رعایت روش درست نویسی

4-  به کار گیری روش های هنجار مند در هنگام خوانش متن

 1-  توجه به شگرد های تازه در زبان:

افزون بر مواردی که در سر آغاز این نوشتار آمد، نخستین مولفه ی اصل تحول و روش تجدد پسندی در زبان، توجه (و حتا یادگیری) شگردها و شیوه ی تازه در زبان است. همان سان که در بحث نخست به این مسأله پرداخته شد، هر زبانی به گونه ی طبیعی – و گاهی هم در ازمنه ی رویکردهای ناشی از حوادث – تحول می پذیرد. این تحول، مشمول هنجارهای کاربرد واژه ها، کالبد شناسی مفاهیم واژه ها، ساختارهای تازه ی دستوری، شیوه ی نگارش، رعایت اصل های نشانه گذاری و آوانگاری و دریافت های جدید از زبان است. زبان در این مرحله، ماهیت "روزمره" و ویژگی "این زمانی" دارد. شگرد های تازه، مبتنی بر رشد فرهنگ زبانی و وِیژگی گسترش و تعمیم پذیری زبان، به حیث یک رویکرد اثرگذار مطرح است.

می خواهم به زبان ساده تر به این مسأله بپردازم. یکی از مواردی که در برابر زبان امروز نویسندگان و رسانه ها به حیث یک چالش عمده وجود دارد (و گاهی هم این چالش، ما را از توجه به فراگیری و رعایت روش های تازه در زبان باز می دارد) کاربرد واژه ها و جملات " عهد دقیانوسی؟!" در زبان است. بسیاری از نویسندگان و رسانه های فعال در حوزه ی پردازش و نگارش، هنوز هم با همان به اصطلاح نثر "میرزایی" و "مستوفییانه" ی کهن می نویسند و با نوشتن واژه ها ی مانند: محضر فخیم، عالیمقام، مستدام، مرحمت، تحریر، تقدیم و... به نثر شیوای ادبیات باستانی ما نیز خیانت می کنند. به گونه ی نمونه توجه کنید به بریده ای از یک نبشته ی از این دست:

"مدیر سایت پیمان ملی افتخار دارد که فرا رسیدن شصتمین زاد روز فخر فرهنگ کشور، دوکتور لطیف ناظمی را به تمام خوانندگان عزیز و به خصوص محضر فخیم استاد ناظمی و خانواده ی محترم شان تبریک و تهنیت بگوید. خداوند سایه ی پر جلال این شاعر ناقد و عالیمقام ادبی را همواره بر سر فرهنگ دوستان کشور عزیز ما افغانستان مستدام بدارد و عمر با عزت توأم با سلامتی و نشاط به ایشان مرحمت نماید. اینک نوشته ی آقای بشیر عزیزی را که به همین مناسبت به رشتهء تحریر درآمده است، تقدیم می داریم."

این نثر با این زبان، آدم را به یاد همان "میرزا بنویس" های دم دروازه ی دادگاه ها و وزارتخانه ها می اندازد که به نام "محرر" و به نام "عریضه نویس" مشهور اند.

 شگرد های تازه در زبان به گونه ی زیر است:

  • توجه به داده های جدید و عوض شدن ساختار های نحوی و دستوری در زبان
  • بررسی رویکردهای تازه در زبان نوشتار و گفتار (مشمول به کارگیری واژه های جدید، گونه های گویشی در تلفظ، درست نویسی و درست گویی و دوری از کاربرد واژه های نادرست و بی مفهوم.)
  • ژرفنگری به مسأله های پیرایش و ویرایش در زبان
  • درک مفاهم کلیدی واژه ها (به لحاظ کاربرد معنایی در زبان امروز)
  • نو پسندی و دوری از استفاده ی واژه های متروک

 2-  کاربرد واژه های برابر در زبان:

یکی از روش های اصل تحول در زبان، دانستن و به کارگیری روش استفاده از برابر های "زبان ما در" در برابر واژه های بیگانه در زبان است. (یاد دهانی: باید افزود که در برخی موارد، شاید روش به کارگیری برابر ها در زبان چندان هنجارمند، جا افتاده و قشنگ نباشد. این یاد آوری و توجه به روش کاربَُرد برابرها زمانی می تواند ارزشمند باشد که این برابر ها در فرهنگ غنامند زبان ما موجود باشد و یا هم به شیوه ی سامانمند از جانب نهادهای معتبر علمی ساخته شود)

 برای دریافت این روش به نمونه ی پایین توجه کنید:

 

واژه ی برابر

بُن مایه

واژه ی بیگانه

نیاکان

تازی

آباء

همه پرسی

اروپایی

رفراندم

آرمانی

فرانسوی

ایده آل

آگاهی

تازی

اطلاع

ورزشگاه

انگلیسی

استدیوم

سخنران

تازی

خطیب

 3-  رعایت روش درست نویسی:

روش درست نویسی در زبان نوشتار، نیازمند رعایت شیوه های این سان است: 

  • درک درست و هنجارمند واژه ها دربافت زبانی آن.
  • نگارش درست جملات و پرهیز از اشتباهات نوشتاری.
  • توجه به مفاهیم دستوری.
  • ارزش گذاشتن به نشانه گذاری و به کارگیری درست این روش هنگام نگارش.
  •  دانستن مفاهیم ژرف واژه ها در هنگام کاربرد.
  • دانستن بار معنایی واژه ها در اصطلاحات زبانی.
  • ریشه شناسی واژه ها.
  • به کارگیری شیوه های تازه ی درست نویسی در روند نگارش.
  • فراگیری روش های پالایش در نگارش (به منظور زیبا نویسی و سره نویسی)

4-  به کارگیری روش های هنجارمند در هنگام خوانش متن:

خوانش هنجارمند متن، از مهمترین شگردهای تحول در زبان پنداشته می شود. رعایت روش درست خوانی و پرهیز از تلفظ نا درست واژه ها و جملات، نخستین گام در زمینه ی پشتیبانی از روش تحول در زبان است. با آن که برخی از دانشمندان زبان، سختگیری در هنجار های تلفظی را هنگام استفاده ی درست از واژه ها، به گونه ای در تضاد با رسانیدن پیام روشن به "شنونده و خواننده" تلقی می کنند؛ اما پی گیری – روشی تا حدی میانه اما ژرف- می تواند از شیوه های نا درست و گسترش "اشتباهات رایج" در زبان جلوگیری نمایند؛ از این رو این هنجار، مستلزم توجه به روش های زیر است:

  • متن در زبان نوشتار، باید با هنجارهای آوایی درست و اصل تلفظی آن خوانده شود.
  • روش های ضبط شده ی درست واژه ها رعایت گردد.
  • توجه به مخرج های واژه ها در هنگام خوانش، از موارد ضروری است.
  • دقت به روش نشانه گذاری و ادای آن در زمان خوانش متن، باید رعایت شود.
  • داشتن گویش معیاری برای تلفظ واژه ها امر مهم است.

منبع کابل پرس


کلمات کلیدی:

نوشته شده توسط سخی فرهادی 89/6/6:: 3:43 صبح     |     () نظر
درباره
صفحه‌های دیگر
لینک‌های روزانه
لیست یادداشت‌ها
پیوندها
EMOZIONANTE
همفکری
حاج آقاشون
عاشقان
به سوی فردا
عشق و شکوفه های زندگی
اگه باحالی بیاتو
دیار عاشقان
فرزانگان امیدوار
شین مثل شعور
(( همیشه با تو ))
در انتظار آفتاب
خورشید تابنده عشق
آیینه های ناگهان
تمیشه
***جزین***
((( لــبــخــنــد قـــلـــم (((
پرسه زن بیتوته های خیال
ای لاله ی خوشبو
همنشین
به وبلاگ بیداران خوش آمدید
گل رازقی
سایت اطلاع رسانی دکتر رحمت سخنی
وبلاگ شخصی محمدعلی مقامی
مذهبی فرهنگی سیاسی عاطفی اکبریان
آخرالزمان و منتظران ظهور
جمله های طلایی و مطالب گوناگون
لیلای بی مجنون
به سوی آینده
عشق سرخ من
یا امیر المومنین روحی فداک
نگاهی به اسم او
ایران
آموزه ـ AMOOZEH.IR
و رها می شوم آخر...؟!!
جلوه
بی نشانه
PARSTIN ... MUSIC
رهایی
قعله
دارالقران الکریم جرقویه علیا
alone
منتظر ظهور
علی اصغربامری
upturn یعنی تغییر مطلوب
پارمیدای عاشق
دلبری
نظرمن
هو اللطیف
افســـــــــــونگــــر

جاده های مه آلود
جوان ایرانی
hamidsportcars
پوکه(با شهدا باشیم)
*پرواز روح*
عصر پادشاهان
جمعه های انتظار
سپیده خانم
هادرباد شناسی (روستایی در شرق شهرستان بیرجند) HADERBAD SHENASI
بندیر
شقایقهای کالپوش
لنگه کفش
د نـیـــای جـــوانـی
قلمدون
نهان خانه ی دل
مهندسی مکانیک ( حرارت و سیالات)-محی الدین اله دادی
گل باغ آشنایی
یه گفتگوی رودر رو
پرواز تا یکی شدن
بچه مرشد!
سکوت ابدی
وبلاگ عقل وعاقل شمارادعوت میکند(بخوانیدوبحث کنیدانگاه قبول کنید)
*تنهایی من*
سرای اندیشه
SIAH POOSH
بلوچستان
خاکستر سرد
شجره طیبه صالحین ،حلقه ریحانه
شوالیه سیاه
خندون
هم نفس
آسمون آبی چهاربرج
محفل آشنایان((IMAN))
.:: بوستان نماز ::.
ای نام توبهترین سر آغاز
هه هه هه.....
سه ثانیه سکوت
►▌ استان قدس ▌ ◄
بهترین آرزو هایم تقدیم تو باد.

مهر بر لب زده
نغمه ی عاشقی
امُل جا مونده
هفت خط
محمد جهانی
جریان شناسی سیاسی - محمد علی لیالی
ارتش دلاور
نگاهی نو به مشاوره
طب سنتی@
فانوسهای خاموش
گروه تک تاز
مقاله،پایان نامه،پرو‍ژه،کتاب الکترونیک،تحقیق،جزوه،نمونه سوال و..
سیب سبز
دانشگاه آزاد الیگودرز
فریاد بی صدا
اکبر پایندان
کانون فرهنگی شهدای شهریار
پژواک
تخریبچی ...
عاشقانه
geleh.....
بــــــــــــــهــــــــــــار
****شهرستان بجنورد****
وبلاگ آموزش آرایشگری
یک کلمه حرف حساب
پلاک آسمانی،دل نوشته شهدا،اهل بیت ،و ...
«حبیبی حسین»
..:.:.سانازیا..:.:.
+
یــــــــــــــــاســــــــــــــــــــمـــــــنــــ
حوض سلطون
شب و تنهایی عشق
داستانهای واقعی روابط عمومی Dr.Rahmat Sokhani
دلدارا
پناه خیال
مجله اینترنتی شهر طلائی
جوک بی ادبی
عاطفانه
آقاشیر
امامزاده میر عبداله بزناباد
قرآن
دریـــچـــه
بـــــاغ آرزوهــــا = Garden of Dreams
صراط مستقیم
من بی تو باز هم منم ...
عشق در کائنات
ماییم ونوای بینوایی.....بسم الله اگرحریف مایی
سروش دل
تنهایی
روانشناسی آیناز
کـــــلام نـــو
جبهه مقاومت وبیداری اسلامی
بصیرت مطهر
سایت جامع اطلاع رسانی برای جوانان ایرانی
آوای قلبها...
اَللهُمَّ عَجِّل لِوَلیِّکَ الفَرَج
تنهایی افتاب
نمایندگی دوربین های مداربسته
کوسالان
امام مهدی (عج)
@@@گل گندم@@@
سفیر دوستی
کافه محلی است برای جمع شدن وسرچشمه آغاز زایش هرچشمه است
کلبه عشق
تنهایی......!!!!!!
دریــــــــای نـــور
کربلا
جوکستان بی تربیتی
کلبهء ابابیل
وبسایت رسمی مهندس امیر مرتضی سعیدی ایلخچی
تعمیرات تخصصی انواع پرینتر لیزری اچ پی HP رنگی و تک رنگ و اسکنر
جـــیرفـــت زیـبا

سارا احمدی
مهندسی عمران آبادانی توسعه
ققنوس...
حزب الله
««« آنچه شما خواسته اید...»»»
ashegh
طاقانک
تک درخت
تراوشات یک ذهن زیبا
سکوت سبز
هر چی بخوای
پیامنمای جامع
پرنسس زیبایی
بوی سیب BOUYE SIB
@@@این نیزبگذرد@@@
بادصبا
ಌಌتنهاترین عشق یه عاشق دل شکستهಌ᠐
راز رسیدن به شادی و سلامتی
معارف _ ادبیات
پوست مو زیبایی
تنهای تنها
آخرین صاحب لوا
جاده مه گرفته
دخترانی بـرتر از فــرشته
دلـتنگـ هشـیگـــــــــی
تبسمـــــــــــــــی به ناچار
ماتاآخرایستاده ایم
سایت روستای چشام (Chesham.ir)
مستانه
وبلاگ گروهیِ تَیسیر
ناز آهو
گیسو کمند
جــــــــــــــــوک نـــــــت
عکس سرا- فقط عکس
عکس های عاشقانه
حقوق دانشگاه پیام نور ایلام
تیشه های اشک
فقط خدا رو عشقه
پاتوق دوستان
بنده ی ناچیز خدا
آزاد
ارمغان تنهایی
فقط عشقو لانه ها وارید شوند(منامن)
سلام آقاجان
ردِ پای خط خطی های من
منطقه آزاد
علی پیشتاز
تنهاترم
محمدمبین احسانی نیا
یادداشتهای فانوس
دوست یابی و ویژگی های دوست
کد تقلب و ترینر بازی ها
ستاره سهیل
داستان های جذاب و خواندنی
عاشقانه
گدایی در جانان به سلطنت مفروش
یادداشتهای من
شــــــهدای روستای مـــکـــی کوهسرخ
سرافرازان
*bad boy*
سرزمین رویا
برای اولین بار ...
خاطرات و دل نوشته های دو عاشق
چون میگذرد غمی نیست
بازگشت نیما
دهیاری روستای آبینه(آبنیه)
روستای زیارتی وسیاحتی آبینه(آبنیه)باخرز
سایه سیاه
رازهای موفقیت زندگی
دوره گرد...طبیب دوار بطبه...
* ^ــ^ * تسنیم * ^ــ^ *
بچه های خدایی
مرام و معرفت
خوش آمدید
The best of the best
بوستان گل و دوستان
صفیر چشم انداز ایران
من.تو.خدا
۞ آموزش برنامه نویسی ۞
شبستان
دل شکســــته
یکی هست تو قلبم....
برادران شهید هاشمی
شهداشرمنده ایم _شهرستان بجنورد
یامهدی
تنها هنر
دل نوشته
صوفی نامه
har an che az del barayad
منتظر نباش تا پرنده ای بیاید و پروازت دهد در پرنده شدن خویش بکوش
شجره طیّبه

دانلود هر چی بخوایی...
نور
Dark Future
مجله مدیران
S&N 0511
**عاشقانه ها**
پنجره چهارمی ها
AminA
نسیم یاران
تبیان
صدای سکوت
(بنفشه ی صحرا)
اندکی صبر سحر نزدیک است....
ابهر شهر خانه های سفید
عشق
ترانه ی زندگیم (Loyal)
توشه آخرت
قـــ❤ــلـــــب هـــــای آبـــــی انــ❤ـــاری
جزتو
ترخون
عشق پنهان
@@@باران@@@
شروق
Manna
السلام علیک یا علی بن موسی الرضا
پرسش مهر 8
دریایی از غم
طره آشفتگی
...ترنم...
Deltangi
زیبا ترین وبلاگ
ارواحنا فداک یا زینب
علمدار بصیر
کرمان

عشق الهی: نگاه به دین با عینک محبت، اخلاق، عرفان، وحدت مسلمین
عطش (وبلاگ تخصصی ماه محرم و صفر)
قمه‏زنی سنت یا بدعت؟
سلام
عطش
حضرت فاطمه(س)
♀ ㋡ JusT fOr fuN ㋡ ♀
اواز قطره
محمد قدرتی Mohammad Ghodrati
آرشیو یادداشت‌ها
دینی
گلچینی از جغرافیای طبیعی و تاریخی افغانستان
آثارتأریخی افغانستان
گلچینی از تاریخ جهان و افغانستان
میراث گرانبهای گذ شتگان چراغی است برآیند گان
کابل و ولایات افغاانستان عزیز
زبان شرین پارسی
وازه نامهء هم زبانان
ادبیات و هنر
پرواز خیال
شعر و ادب
اى الهه عشق مادر!
عاشقانه ها
موزیک و اشعار آهنگهای بهترین اوازخوان افغان احمد ظاهر و دیگران
سیاسی
جامعه شناسی -مردم شناسی
دانستنیهای جالب
طب ورزش صحت وسلامتی
مسائل جنسی خانه و خانواده
آموزش زیبایی
روانشناسی
طب سنتی و نسخه های پزشکی با گیاهان دارویی
غذا موادغذائی و اشامیدنیها
خواص میوه ها و سبزیجات
اخبار
زندگینا مه
داستانهای کوتاه و آموزنده
نجوم فضا وفضانورد ی
کمپیوتر انترنیت و وب نویسی
لطیفه ها اندرز ها و پیامهای کوتاه خواندنی و عالی
طنز
تقویم هجری شمسی اوج درایت فرهنگی ما
سرگرمی ها
معرفی کتاب
تصویر عکس ویدئو فلم
بهترین های خط
جالبترین کارتونها
طالع بیی
یادداشتها
قوانین خواب و رویا وتعبیرخواب
تبریکی و تسلیت
داغ غربت
علمی
تاریخی و اجتماعی
خانهء مشترک ما زمین
اشعار میهنی رزمی و سیاسی
هوا و هوانوردی
آموزش و پرورش
معانی اصطلاحات و تعاریف
دنیای عجاء‏بات