تصویری فوق العاده از تولد ستارگان در بیابان کهکشانی!

معمولا تمام ستارگانی که می شناسیم درون کهکشانها قرار دارند. در نتیجه همه مراکز تولد ستارگان - که تا بحال یافت شده اند - مناطقی درون ابرهای بزرگ گاز و غبار درون کهکشانها بوده اند. ولی گویا این قاعده همیشه درست از آب در نمی آید. زیرا کاوشگر تکامل کهکشانی ناسا ستارگانی جدید را یافته است که در حال جوانه زدن در منطقه ای از فضا به فاصله ی 100،000 سال نوری از یک کهکشان، هستند. این تصویر فوق العاده، ترکیبی از داده هایی در پرتوی فرابنفش و داده های رادیویی است. این واقعا جالب است که دانشمندان چنین تعداد عظیمی از ستارگان جوان را درفاصله ی حدود 140،000 سال نوری از مرکز کهکشان M83 یافته اند، در حالی که قطر M83 تنها 40،000 سال نوری است.

M83 در فاصله ی 15 میلیون سال نوری از کهکشان ما در صورت فلکی شجاع قرار گرفته است.

در این نما، مارپیچ اصلی، یا صفحه ی ستاره ای M83 به شکل یک قرقره ی آبی و صورتی رنگ دیده می شود، در حالی که بازوهای بیرونی بنظر می رسند در حال گسترش به سمت بیرون کهکشان هستند. درون این بازوها، با کمال تعجب باید گفت، فرآیند ستاره سازی در حال وقوع است.

تصویر دوم در واقع مقایسه ایست میان دو تصویر از این کهکشان: یکی در پرتو فرابنفش و دیگری در فرابنفش و امواج رادیویی. درحالی که تصویر رادیویی بازوهای بلند و اختاپوسی کهکشان را نشان می دهد(قرمز)، تصویر فرابنفش خوشه هایی از ستارگان نوزاد را در میان بازوها به نمایش گذاشته است(آبی).

ستاره شناسان گمان می کنند که ستارگان جوان که در فواصل دور از M83 دیده می شوند می توانند تحت شرایطی شبیه شرایط اولیه ی عالم شکل گرفته باشند، زمانی که فضا هنوز با غبارهای عناصر سنگین تر غنی نشده بود و همه جا تنها از گازهای ساده تر پر بود.

منبع:

ترجمه:

ا.م.گمینی - واحد نجوم تبیان

غول خفته ای در کهکشان ما

مرکز کهکشان ما – راه شیری - واقعا ساکت و آرام است. درحالی که بسیاری از کهکشانها ها دارای سیاهچاله ای فعال در مرکز خود هستند  که پرتوهای قوی الکترو مغناطیس تابش می کنند و یا جتهای پر انرژی ماده از آنها به بیرون فوران می کند. ولی گویا سیاهچاله ی خاموش مرکز کهکشان ما نیز دارد خود را تکان می دهد!

300 سال پیش، با یک فوران بزرگ، سیاه‌چاله‌ی مرکزی کهکشان راه شیری از خواب بیدار شد. این امر نشان می‌دهد که این سیاهچاله هم‌اکنون در دوران کم فعالیت خود به سر می برد.

چرا سیاه‌چاله مرکزی کهکشان ما اینچنین آرام است؟ دانشمندان دریافته‌اند که این سیاه‌چاله در گذشته فعال‌تر بوده است و شاید اکنون بعد از یک فوران بزرگ در دوران آرامش به سر می‌برد.

 داده‌هایی که از سال 1994 تا سال 2005 جمع‌آوری شده‌است، نشان می‌دهند که ابرهای گازی نزدیک سیاه‌چاله مرکزی در واکنش به تشعشع پرتو X که از محیط بیرون سیاه‌چاله می‌تابد به سرعت تابناک و سپس خاموش می‌شوند. وقتی گاز با حرکت مارپیچی به درون سیاه‌چاله فرو می‌ریزد، دمای آن تا میلیونها درجه زیاد می‌شود و شروع به تابش پرتو X می‌کند. هر قدر ماده بیشتری اطراف سیاه‌چاله باشد تشعشع پرتو X شدیدتر است.

300 سال طول می‌کشد تا پرتو X فاصله بین سیاه‌چاله‌ی مرکزی کهکشان، (*Sagittarius A)، و ابر بزرگی که سیاه‌چاله را احاطه کرده است، ( Sagittarius B2)، را طی کند و موجب واکنش ابر شود. هنگامی ‌که پرتو X به ابر می‌رسد به اتم‌های آهن برخورد کرده و الکترون‌های نزدیک هسته را برانگیخته می‌کند. با بازگشت الکترون‌ها به مدارهای اولیه، اتم‌ها پرتو X تابش می‌کنند و ابر روشن می‌شود. این روشنایی به معنی تابش نور است. با عبور پالس پرتو X ابر دوباره به روشنایی اولیه خود باز می‌گردد.

در Sagittarius B2 منطقه ای به وسعت تنها 10 سال نوری وجود دارد که ظرف پنج سال روشنایی آن به طور قابل ملاحظه‌ای زیاد شده است. دانشمندان با تجزیه خط طیفی پرتو X آهن دریافته‌اند که ذرات زیراتمی نمی‌توانند مسبب این تابش باشند. بنابراین، احتمالا سیاه‌چاله 300 سال پیش فوران عظیمی داشته است. مرکز کهکشان 26000 سال نوری از زمین فاصله دارد و این به این معنا است که ما وقایعی را می‌بینیم که 26000 سال قبل اتفاق افتاده‌اند.

سال گذشته ستاره شناسان با استفاده از مشاهدات چاندرا از انعکاس پرتو X نشان دادند که این سیاهچاله، 50 سال پیش فروان عظیمی از پرتو X داشته است. فوران 300 سال پیش در مقایسه، 10 برابر روشن‌تر از فوران 50 سال پیش بوده است. در آن هنگام این جرم یک میلیون بار درخشنده‌تر بوده است.

دانشمندان هنوز نمی‌دانند چرا فعالیت *Sagittarius A این‌طور زیاد تغییر می‌کند. یکی از احتمالات مطرح شده این است که انفجار یک ابرنواختر نزدیک به سیاهچاله در چند قرن پیش، باعث فرستاده شدن گاز به سمت آن شده است و فرو رفتن داخل سیاهچاله و ایجاد یک فورانِ موقتی قدرتمند، سیاه‌چاله را از خواب بیدار کرده است. با این حال، انرژی تابیده شده از اطراف سیاهچاله‌ی مذکور، هزاران میلیون بار ضعیف‌تر از سیاه‌چاله‌های مرکزی سایر کهکشان‌ها است. این‌که چرا *Sagittarius A با جرمی بیش از چهار میلیون برابر خورشید بسیار آرام است، همچنان به صورت یک راز باقی مانده است.

بنقل از:

http://nojumnews.com/ - معصومه اسکندری 

http://www.universetoday.com/

 

تصاویر و توضیحات افزوده:

واحد نجوم تبیان

تصاویر حیرت انگیز تلسکوپ هابل از برخورد کهکشانها

زمانی که دو کهکشان غول پیکر که هر یک شامل میلیاردها ستاره است، با هم برخورد می کنند، نمایی بسیار هیجان انگیز و حیرت آور تشکیل می شود. البته برخورد دو کهکشان میلیونها سال طول می کشد و ما تنها می توانیم مراحل مختلف برخورد را در میان جفت ها مختلف ببینیم.

برخوردهای کهکشانی شگفت انگیز و زیبا هستند. امروز در جشن 18 سالگی پرتاب تلسکوپ فضایی هابل، مجموعه‌ی 59 تصویر هابل از برخوردهای کهکشانی منتشر شد.

در کتاب‌های ستاره‌شناسی، اغلب، کهکشان‌ها به صورت جزیره‌هایی آرام از ستارگان نشان داده می‌شوند، اما همیشه این‌طور نیست. روی دیگر سکه زمانی دیده می‌شود که دو کهکشان با هم برخورد کنند. در برخورد کهکشان‌ها، به دلیل فاصله‌ی بسیار زیاد ، معمولا ستارگان  با هم برخورد نمی‌کنند اما به دلیل گرانش بسیار زیاد کهکشان‌ها، معمولا تغییر شکل زیادی در ظاهر دو کهکشان رخ می‌دهد، ستارگان بسیاری از مدار‌های خود خارج می‌شوند و گازهای میان ستاره‌ای متلاطم می‌شوند.

پس از برخورد، ممکن است کهکشان‌ها با هم ادغام شوند یا بار دیگر از هم‌ جدا شوند. همانند دو دسته‌ی بزرگ از زنبورها که از درون یک‌دیگر عبور می‌کنند. اما به دلیل فعال شدن مناطق ستاره‌سازی، معمولا پس از این برخوردها فرآیند ستاره سازی کهکشان‌ها شتاب می‌گیرد و می‌تواند به 100 برابر مقدار اولیه خود برسد. البته مدت زمان این برخوردها می‌تواند صدها میلیون سال به طول انجامد.

 بیشتر این عکس‌ها حاصل کار پروژه‌‌ی GOALS است. در این پروژه تلسکوپ‌های فضایی هابل، چاندرا و اسپیتزر برای یافتن کهکشان‌هایی که در ناحیه‌ی فروسرخ درخشان هستند، با هم همکاری می‌کنند.

ESO 99-4 کهکشانی عجیب در فاصله ی 400 میلیون سال نوری، باقی مانده ای از یک برخورد کهکشانی است، توده ی غبار بخشهایی از این کهکشان را پوشانده است.

NGC 6621, NGC 6622  دوکهکشانی هستند که در فاصله ی  300 میلیون سال نوری از ما، شدیداً با هم درگیر شده اند و فرایند های ستاره سازی در این دو کهکشان تسریع گشته است. بازوی بسیار طویلی از جنس توده ی ستارگان از کهکشان NGC 6621 خارج شده است.

برای مشاهده ی تمامی این

مکانیزم برخورد و تغییر شکل کهکشانها را در حین برخورد،

منابع:

آیا عطارد با زمین برخورد خواهد کرد!!؟

خبر بد:

قسمت درونی منظومه ی شمسی ناپایدار است. با داشتن زمان کافی، گرانش قدرتمند سیاره ی مشتری می تواند عطارد را از مدار فعلی اش بیرون بکشد!

دو تیم علمی از رصدخانه ی پاریس و دانشگاه کالیفورنیا، براساس دو شبیه سازی کامپیوتری جدید از حرکت سیاره ای در بلند مدت، به نتایجی مشابه دست یافته اند.

یکی از این ستاره شنایان می گوید: «منظومه ی شمسی به اندازه ای که قبلا گمان می کردیم، پایدار نیست. هر دو تیم کشف کرده اند که گرانش مشتری می تواند خروج از مرکز مداری عطارد را در طول زمان افزایش دهد. مسیر عطارد بدور خورشید در حال حاضر به اندازه ی مدار پلوتو بیضوی است. ولی مشتری می تواند مدار عطارد را آنقدر بکشد که با مسیر زهره تداخل پیدا کند. زمانی که عطارد مدار زهره را قطع کند، عطارد در خطر جدی قرار خواهد گرفت.

وهمچنین زمین!

در چنین حالتی، شبیه سازی ها پیش بینی می کنند که عطارد یکی از این سه مشکل برایش پیش می آید: درون خورشید سقوط می کند! از منظومه ی شمسی به بیرون پرتاب می شوند، با زهره یا از آن بدتر با زمین برخورد می کند!

چنین برخوردی می تواند باعث نابودی تمام حیات بر روی کره ی زمین شود، بطوری که هیچ چیز باقی نماند. سیارکی که شاید 65 میلون سال پیش دایناسورها را به نابودی کشاند حدود 6 مایل قطر داشت، در حالی که عطارد 3032 مایل قطر دارد! آخرین باری که جسمی با چنین اندازه ای با زمین برخورد کرد، تکه از زمین جدا شد و کره ی ماه را شکل داد.

البته زیاد نگران نباشید زیرا چنین برخوردی احتمالاً تا چند میلیارد سال دیگر روی نخواهد داد!

فرض کنید ما از این آشوب با فرار بسوی مریخ بتوانیم فرار کنیم، ولی خود مریخ هم ممکن است زیاد امن نباشد. در یکی از ایندو شبیه سازی کامپیوتری،  سیاره ی سرخ به سوی فضای سرد میان ستاره ای پرتاب می شود.

حالا یک خبر خوب:

 تنها حدود 1 درصد احتمال دارد که عطارد چند میلیارد سال دیگر، قبل از تبدیل خورشید به غول سرخ از این دیوانه بازی ها در بیاورد! در واقع اگر خوش بین باشید خواهید گفت 99 درصد لیوان پر است!!

منبع:

http://www.skyandtelescope.com/

ترجمه:

ا.م.گمینی - واحد نجوم دانش و فن آوری

سردترین و تاریک ترین کوتوله ی قهوه ای کشف شد!

سردترین ستاره ی کوتوله ی قهوه ای با دمای سطحی 623 درجه ی کلوین (یعنی فقط 350 درجه سانتی گراد) کشف شد. (من شک دارم که اصلا بتوان به این ستاره گفت!) این دما را مقایسه کنید با دمای سطحی خورشید که تقربا 6000 درجه ی کلوین است. می بینید که این «ستاره» ی کوتوله ی سنگین وزن یک مورد نادر است. چنین ستاره ای به اندازه ی یک ابرنواختر جذاب یا به اندازه ی یک ستاره ی نوترونی عجیب و غریب نیست! بلکه در واقع یک کوتوله ی قهوه ای توده ای است کم اهمیت که در طبقه ی بین ستارگان و سیارات قرار دارد.

اینها ستارگان ناقصی هستند که نتوانستند جرم کافی برای تشکیل یک ستاره را برای خود دست و پا کنند. این کشف جدید می تواند نشان دهد که اینها چگونه سرد می شوند.

کوتوله های قهوه ای در میان سیارات پر جرم و ستارگان کوچک قرار می گیرد. این ستارگان جرمی بیشتر از 80 برابر جرم سیاره مشتری دارند، ولی آنقدر پر جرم نیستند که بتوانند واکنشهای همجوشی هسته ای را در مرکز خود به راه بیاندازند. به هرحال گرمای تولید شده در مرکز به علت فشار گازها، از طریق همرفت به سطح آنها می رسد. اگر جرم سیاره ای مثل مشتری را افزایش دهیم آهسته آهسته به حوزه ی کوتوله های قهوه ای وارد می شویم، ولی هنوز مرز بین کوتوله های قهوه ای و سیارات پرجرم دقیقا مشخص نیست. شاید این کشف جدید به دانشمندان در یافتن راه حلی مناسب کمک کند.

ستاره شناسان با استفاده از ابزارهای مشاهده ی فروسرخ ( تلسکوپهای جمینی شمالی و رصدخانه ی جنوبی اروپایی در شیلی)، چنین کوتوله ی قهوه ای را کشف کردند. این جرم، همسایه ی آسمانی ما محسوب می شود چرا که بیش از 40 سال نوری با ما فاصله ندارد. نام این کوتوله ی قهوه ای، « CFBDS0059» است. دمای سطحی این ستاره تقریبا برابر سطح عطارد است. پس این ستاره واقعا بسیار سرد محسوب می شود. در حالی که دمای سطحی سردترین غول های سرخ   2000 درجه ی کلوین است. به خاطر دمای پایینش، نمی تواند در نور مرئی تابش کند و تنها در طول موج فروسرخ نزدیک می تابد، در نتیجه تنها بوسیله ی ابزارآلات رصدی مخصوص قابل رؤیت است. CFBDS0059 بسیار کوچک است و تنها 15 تا 30 برابر سیاره ی مشتری جرم دارد: دقیقا در پایین ترین مرز یک کوتوله ی قهوه ای.

ولی چگونه دانشمندان می توانند مطمئن باشند که یک کوتوله ی قهوه ای از این نوع کشف کرده اند. همه چیز برمی گردد به دمای سطحی پایین این جرم: دمای این نوع کوتوله ی قهوه ای به قدری کم است که در جَوَش بخار آمونیاک می تواند تولید کند. در نتیجه با استفاده از طیف نمایی می توان نشانه های خطوط جذبی آمونیاک را به وجود این مولوکول در جو یک کوتوله ی قهوه ای نسبت داد.

منبع:

http://www.universetoday.com/

ترجمه و توضیحات:

ا.م.گمینی

حیات تا کی روی زمین باقی خواهد ماند؟

این طور گمان می شود که زمین تا ابد وجود خواهد داشت. درحالی که می دانیم زمین حدود 5ر4 میلیارد سال پیش شکل گرفته است و حدود 5ر7 میلیارد سال دیگر نیز نابود خواهد شد: زمانی که خورشید به یک غول سرخ بدل شود و احتمالا زمین را نابود کند.

ولی زمانی خواهد رسید، خیلی وقت قبل از اینکه خورشید غول سرخ شود، که آب و هوای زمین دیگر غیرقابل زیست نباشد. بنظر می رسد دمای زمین همین طور آهسته آهسته در حال افزایش است و بسیار زودتر از غول سرخ شدن خورشید، داغ خواهد شد.

مدلی که توسط پژوهشگران در دانشگاه ایالتی پنسیلوانیا محاسبه شده است نشان می دهد که انرژی حاصل از خورشید، زمین را آنقدر گرم می کند که تمام اقیانوسها را پس از یک میلیارد سال تبخیر می نماید.

ولی این تنها پایان یک سلسله اتفاقات ناگواری است که با افزایش انرژی خروجی از خورشید سیاره ی ما را تهدید می کند.

با گرم شدن آب و هوا، چرخه ی هوازدگی سنگهای سیلیکات تسریع می شود و تمام دی اکسید کربن موجود در جو زمین را مصرف خواهد نمود و همینطور کربنات کلسیم موجود در اقیانوس ها. بدون دی اکسید کربن، گیاهان نخواهند توانست به حیات ادامه دهند و در نتیجه همه موجودات خواهند مرد.

منبع:

http://www.universetoday.com/

ترجمه:

ا.م.گمینی

زمین، تنها سیاره برای زیستن، در خطر است!

چرا کسی باور نمی کند که تنها زمینمان در خطر است. چرا کسی نمی خواهد باور کند، آلوده کردن سیاره مان چقدر گناه بزرگی است. ما هر روز و هر ساعت مرتکب کارهایی می شویم که به نابودی زمین کمک می کند!!

گرمایش زمین و تغییرات اقلیم حیاتی ترین موضوع این روزها است و به همین علت شاخه آماتوری انجمن نجوم نیز تصمیم گرفت روز نجوم سال 1387 را با شعار "زمین، تنها سیاره برای زیستن" و با رویکرد تغییرات اقلیم برگزار کند.

قاره آسیا منطقه ای است که از مناطق قطبی تا آب و هوای معتدل و همچنین گرمسیری کشیده شده است و خانه بیش از 3 میلیارد انسان است. با گرم شدن هوا بسیاری از یخچالهای ارتفاعات کوهها ناپدید می شوند، توده های دائمی و زیرزمینی یخ آب می شوند، جنگلهای شمالی بیشتر به سمت شمال پیشروی می کنند. فعالیتهای صنعتی به خصوص در کشورهای چین و هند که روز به روز رو به افزایش است صدمه بیشتری به محیط زیست خواهند زد مگر آنکه اقدامی شود.

مرجان های دریایی خلیج فارس از بین می روند. 90 درصد زمین های مرطوب ایران، در سال 2001 بر اثر دو سال خشکسالی از بین رفتند. بیش از 4000 دریاچه در چین بر اثر خشکسالی از بین رفتند. نوعی گونه نادر ببر در روسیه در خطر انقراض قرار گرفته است. در 30 سال گذشته در چین میانگین بالا آمدن سطح آب دریاها حدود 2.5 میلیمتر در سال بوده است.در گوشه و کنار دنیا چنین پیامدهایی رخ می دهد... گرم شدن هوا خطرات بسیاری در پی دارد؛ نابودی حیوانات و گیاهان، خشکسالی، آتش سوزی جنگلها، آب شدن یخها و یخچالها و بالا رفتن سطح آب دریاها تنها گوشه ای از این فاجعه عظیم است.

از قرن بیستم دمای کره زمین حدود 0.7 درجه سانتی گراد افزایش یافته است. از دهه 1970 نرخ افزایش دما بیشتر شده است. دهه گذشته 9 سال از گرمترین 10 سال کره زمین از سال1861 را در خود داشت: 1998، 2003، 2002، 2004 و 2001 به ترتیب ینج سال از گرمترین سالها بودند.گرمایش زمین و تغییرات اقلیم حیاتی ترین موضوع این روزها است و به همین علت شاخه آماتوری انجمن نجوم نیز تصمیم گرفته است روز نجوم سال 1387 را با شعار "زمین، تنها سیاره برای زیستن" و با رویکرد تغییرات اقلیم برگزار کند.

              

                 

جو زمین محافظ و مخاطر ما!

درست مانند شیشه گلخانه یا یک پتو، گازهای موجود در جو زمین گرمای خورشید را روی سطح زمین نگه می دارند. بخار آب، دی اکسید کربن، متان و اکسید نیترو‍ن از جمله ملکولهایی هستند که گرمای رسیده از خورشید را در خود نگه می دارند و موجب می شوند زمین دمایی معتدل داشته باشد، نه بسیار سرد و نه بسیار گرم تا موجوداتی به نام انسان روی آن به وجود بیایند. به این گازها، گازهای گلخانه ای می گویند.

دی اکسید کربن 25% تاثیر گازهای گلخانه ای را دارد و به همین علت اهمیت زیادی دارد. اما CO2 چگونه و از کجا وارد جو می شود؟

چند نمونه از منابعی که دی اکسید کربن وارد جو می کنند به شرح زیرند:

•     آتش سوزی جنگلها و فوران آتش فشانها از منابع طبیعی CO2 هستند.

•    درخت ها و گیاهان نیز کربن زیادی در درون خود دارند. زمانی که از بین می روند و پوسیده می شوند نیمی از این کربن وارد جو می شود و CO2 را تشکیل می دهد.

•    نیمه دیگر کربن جذب خاک می شود. اما خاک نیز به مرور زمان از بین می رود و کربن را به جو می فرستد.

•    انسانها، حیوانات و حشرات از مواد گیاهی تغذیه می کنند که درون آنها کربن است. انسانها، حیوانات و حشرات این کربن را از راه تنفس، با دفع CO2 به جو می فرستند.

•    اقیانوسها مقادیر عظیمی CO2 در خود دارد که از سطح آنها به جو فرستاده می شود.

برخی چیزها نیز دی اکسید کربن را از جو خارج می کنند:

•    درختان و گیاهان هنگامی که نور خورشید را به غذا تبدیل می کنند دی اکسید کربن جذب می کنند (فتوسنتز).

•    اقیانوسها نیز مقدار زیادی CO2 جذب می کنند که در آب آنها حل می شود.

•    فیتوپلانکتون، جانور ریزی که در آبها شناور است، مقادیر زیادی CO2 بر اثر فتوسنتز استفاده می کند.

خارج کردن دی اکسید کربن از جو کمک می کند مقدار CO2 متعادل بماند.

در 10000 سال گذشته میزان جذب و دفع دی اکسید کربن در جو تقریبا پایسته باقی مانده بود.

بر هم خوردن تعادل

همیشه هم همه چیز در تعادل نیست. اگر به 400000 سال گذشته نگاه کنیم 4 دوره را می بینیم که تعادل دمایی زمین به هم خورده است. در هر یک از آن دوره ها میزان دی اکسید کربن جو به طور طبیعی تغییر کرده بود. کم شدن CO2 به معنای این است که گرمای کمتری از خورشید در زمین نگه داشته می شود و جند درجه سرد شدن زمین منجر به دوران یخبندان شده بود.

از زمان آخرین دوران یخبندان، حدود 10000 سال پیش، تا 200 سال گذشته دمای زمین تغییر چندانی نکرده بود. متاسفانه با انقلاب صنعتی در اواخر 1700 میلادی انسانها شروع به افزودن مقادیر زیاد CO2 به جو کردند.

انسان دی اکسید کربن وارد جو می کند؛ برای راه اندازی کارخانه ها، گرم کردن خانه ها و استفاده از اتومبیل ها. زیرا برای انجام این کارها معمولا سوخت های فسیلی، نفت، ذغال سنگ و گاز، می سوزانیم.  این سوختهای فسیلی از کربن گیاهان و حیواناتی که میلیون ها سال پیش از بین رفته و فاسد شده اند، به دست می آیند. در طی سالیان دراز اجساد حیوانات و گیاهان زیر لایه های ضخیم خاک، تحت فشار و دمای زیاد و آنچه اکنون ذغال سنگ، نفت و گاز می نامیم، تبدیل شده اند.

پس سوخت های فسیلی از مقدار زیادی کربن ساخته شده اند؛ کربنی که میلیونها سال زیر زمین مدفون بود. زمانی که ما کربن را به شکل نفت و گاز و ذغال سنگ، به سطح زمین می آوریم و آن را به عنوان سوخت می سوزانیم، کربن با اکسی‍ژن هوا ترکیب می شود و مقدار زیادی دی اکسید کربن وارد جو می کند.

بنابر پژوهش های انجام شده روی یخچالها، دانشمندان معتقدند اکنون نسبت به گذشته بسیار دور مقدار بیشتری  CO2 در جو است و روز به روز نیز افزایش می یابد.

داشتن چنین مقداری دی اکسید کربن در جو مانند این است که پتوی ضخیم تری روی خودمان بیندازیم؛ شرایط مقداری سخت تر می شود! اکنون زمان عمل است؛ باید افزایش دی اکسید کربن جو را متوقف کنیم.

راه حلها

می دانیم مشکل اصلی بر سر افزودن بیش از حد دی اکسید کربن به جو، بر اثر فعالیت های انسانی است. پس باید تلاش کنیم تا آنجا که می شود از استفاده از سوخت های فسیلی بکاهیم.

یکی از بهترین راه حل ها استفاده از انر‍ژیهای بازگشت پذیر است، یعنی انرژی که معمولا در دسترس و تمام نشدنی است. سوختهای فسیلی یکبار مصرفند. بعد از یک بار استفاده دیگر قابل استفاده نیستند و همین طور سوختهای کثیفی نیز هستند؛ یعنی زیانهای بسیاری به محیط زیست می زنند. پس چه بهتر است از انرژی های پاک و بازگشت پذیر استفاده کنیم؛ انر‍ژی آب، انرژی باد، انرژی خورشیدی، انرژی زمین گرمایی، انرژی هیدروژنی، انرژی زیست توده از جمله این انرژیها هستند.

برای ما که در کشوری آفتاب خیز زندگی می کنیم یکی از بهترین جایگزینها برای سوخت فسیلی، انرژی خورشیدی است. هر یک از ما می تواند صفحات خورشیدی در کنار خانه اش داشته باشد که برق و نیروی خانه را از آن تامین کند. (اگر به این موضوع علاقه پیدا کرده اید حتما سری به وبگاه سازمان انرژیهای نو ایران بزنید http://www.suna.org.ir )

فعالیتهای روزانه ما تاثیر زیادی بر مقدار مصرف انرژی روزانه ما دارند.

برای مثال در کانادا تخمین زده شده است که میانگین غذای روزانه 2000 کیلومتر طی می کند تا بر سر میز آنها قرار بگیرد! برای ما هم چنین است؛ اینبار زمانی که در میوه فروشی پرتغال مصری و گوجه فرانسوی خواستید بگیرید فکر کنید چه مسافتی برای رسیدن این میوه به اینجا طی شده است؛ چه قدر سوخت فسیلی برای حمل و نقل این کالا مصرف شده است و چه میزان CO2 وارد جو شده است. حالا بهتر نیست کالایی را بخریم که در منطقه یا کشور خودمان تولید می شود؟

                      

گازهای گلخانه ای زیادی برای تولید، بسته بندی و حمل و نقل کامپیوتر، کفش ورزشی، پوشاک و سایر کالاهای کارخانه ای آزاد می شود. هر زمان که تصمیم بگیرید چیزی نخرید به کاهش میزان گازهای گلخانه ای جو کمک کرده اید.

دور انداختن هر چیزی نیز ممکن است گازهای گلخانه ای آزاد کند. این بار پیش از دور انداختن وسایلتان به استفاده دوباره از آنها فکر کنید و به کاهش گازهای گلخانه ای جو کمک کنید.

بازیافت مواد از بهترین راههای کاهش گازهای گلخانه ای است. با چند بار مصرف کردن مواد می توان از تولید دوباره و از بین رفتن آنها که دی اکسید کربن زیادی وارد جو می کنند جلوگیری کرد. (اگر به این راه حل علاقه دارید حتما سری به اینجا بزنید: http://www.iranbazyaft.com )

پلاستیک از تولید کنندگان مهم گازهای گلخانه ای است! مصرف پلاستیکمان را به حداقل برسانیم. از ظروف یکبار مصرف کم استفاده کنیم. از کیسه های پلاستیکی کم استفاده کنیم. وقتی برای همه اینها جایگزین وجود دارد چرا با مصرف پلاستیک به محیط زیستمان لطمه بزنیم؟

مبارزه سینه به سینه!

شاید مهمترین کاری که شما می توانید بکنید این است که به بقیه مردم بگویید چرا اهمیت دارد که از تولید گازهای گلخانه ای بکاهیم و سرعت گرمایش زمین را کم کنیم. این کار را از خانواده تان شروع کنید. بعد به این فکر کنید که چگونه می توانید در محیط کار یا تحصیلتان تغییراتی ایجاد کنید.

شاید حتی بخواهید قدم بزرگتری بردارید؛ با مقامات سیاسی شهرتان صحبت کنید تا اقدامات عمومی در سطح شهر برای مبارزه با تغییرات اقلیم انجام دهند؛ مانند اجرای طرح بازیافت و استفاده از انرژیهای پاک.

راهکارها:

کامپیوتر یا تلویزیونتان را هنگامی که از آنها استفاده نمی کنید خاموش کنید.

کوتاهتر به حمام بروید. آب گرم انر‍ژی مصرف می کند.

 برای گرم یا سرد کردن خانه انرژی کمتری مصرف کنید. مثلا با کشیدن پرده ها خانه را خنک نگه دارید.

وقتی اتاق را ترک می کنید چراغها را خاموش کنید.

 از لامپهای کم مصرف استفاده کنید.

کامپیوتر یا تلویزیونتان را هنگامی که از آنها استفاده نمی کنید خاموش کنید

کوتاهتر به حمام بروید. آب گرم انر‍ژی مصرف می کند.

برای گرم یا سرد کردن خانه انرژی کمتری مصرف کنید. مثلا با کشیدن پرده ها خانه را خنک نگه دارید.

وقتی اتاق را ترک می کنید چراغها را خاموش کنید. از لامپهای کم مصرف استفاده کنید.

شما می توانید تغییر ایجاد کنید! زمین، تنها سیاره برای زیستن، در خطر است. باید دست به کار شویم؛ نه تنها از همین الان، بلکه باید دیروز شروع می کردیم. پس بجنبیم!

منبع:

http://www.asiac.ir/ - آیرین شیوایی

سیاهچاله سیر نشدنی و آخرین فریاد یک ستاره

 دانشمندان موسسه فیزیک فرا زمینی ماکس پلانک آلمان با استفاده از داده های دریافتی از تلسکوپ دیجیتالی آخرین جیغ مرگ یک ستاره در حال بلعیده شدن را ردیابی کردند.  

در یک کهکشان دور دست ، یک ستاره  که در اطراف یک سیاهچاله غول آسا چرخش می کرد با سرگردان شدن به سوی این هیولا خیلی به آن نزدیک شد. نتیجه این سرگردانی از هم پاشیده شدن ستاره بود. اما این ستاره قبل از بلعیده شدن آخرین فریاد خود را بصورت فورانی از نور گسیل کرد و این فریاد به آرامی در پهنه کهکشان طنین انداخت. ستاره شناسان این فریاد ضعیف را دریافت و با استفاده از آن هسته کهکشانی که فریاد از آن منشا گرفته بود را نقشه برداری کردند.

اصلا نباید تصور کرد که این سناریو بخشی از یک رمان علمی تخیلی است. گروهی از ستاره شناسان با استفاده از رصدهای دقیق تلسکوپ "نقشه برداری دیجیتالی آسمان (SDSS) " این واقعه نادر و دراماتیک را کشف کردند که جزئیات مربوط به آن در نسخه ماه مه (اردیبهشت)  Astrophysical Journal Letters بچاپ رسیده است.

این گروه هنوز در حال رصد این "پژواک نور" هستند و برای نخستین بار یکی از این اتفاقات را می توان با جزئیات کامل مشاهده کرد. این تحقیق می تواند به دانشمندان کمک کند تا مناطق مختلف کهکشان را مورد کاوش قرار دهند.

در حال حاضر این "پژواک نور" در میان کهکشان  SDSSJ0952+2143   جریان دارد. این ستاره نگون بخت که در اطراف سیاهچاله می چرخید توسط یک ستاره دیگر که با آن بر هم کنش داشت به خارج از مسیر چرخش خود "هل" داده شد. سپس به سمت هیولا سرگردان و در نتیجه جاذبه سیاهچاله از هم پاشیده شد. اما قبل از اینکه مواد ستاره ای به درون صفحه تجمع کشیده شوند ، این مواد یک انفجار از پرتو ی پر انرژی را ایجاد کردند.

سرپرست این گروه می گوید" این انتشار ناگهانی نور مانند انداختن "چوب خشک" بر روی آتش زیر خاکستر است. تصور کنید که یک آتش تقریبا خاموش است و بنابراین نور زیادی در اطراف آن نیست و شما نمی توانید پیرامون خودتان را تشخیص بدهید. این تصویر مانند هسته یک کهکشان معمولی است. اگر شما مقداری چوب بر روی آتش بریزید خیلی زود روشن می شود و می توانید محیط را بخوبی ببینید. به همین شکل ، ما هم یک ستاره را مشاهده کردیم که به درون سیاهچاله انداخته شد : مانند انداختن یک تکه چوب بر روی آتش.    

درست مانند آتش که افراد دورتادور آن و درختهای زمینه را روشن می کند ، این انفجار به مناطقی از این کهکشان برخورد و آنها را روشن کرد. اما وسعت کهکشان باعث تاثیر "تاخیر زمان" شد. بدین معنی که نور به زمان زیادی نیاز دارد تا از میان هسته کهکشان طی کند. و زمانیکه نور به ناحیه خاصی از کهکشان می رسد ، گاز آن ناحیه بصورت موقت ولی با روشنائی زیاد می درخشد و دوباره کم رنگ و خاموش می شود.    

تصور می شود نوری که این گروه از دانشمندان در حال دنبال کردن آن هستند در سال 2004 شروع شده باشد یعنی زمانیکه تلسکوپ SDSS بطور روزمره در حال تصویربرداری و قرائت طیفهائی از پرتوهای این کهکشان و هزاران کهکشان دیگر بود.

فرشید کریمی

http://www.parssky.com/

کهکشانهای فشرده!

ستاره‌شناسان تصاویر کهکشان‌های شگفت انگیز جوانی را دریافت کرده‌اند که با وسعت تنها 5000 سال نوری، معادل 200 میلیارد برابر خورشید جرم دارند.

این مجموعه شامل نه کهکشان است که هر کدام قسمتی از وسعت یک کهکشان رشد یافته امروزی را پوشش‌ ‌می‌دهند اما به اندازه کل آن ستاره دارند. نسبت ابعاد و جرم این کهکشان‌ها مثل این است که نوزادی با 50 سانتیمتر قد، 80 کیلوگرم وزن داشته باشد!

ما این کهکشان‌ها را آن‌گونه می‌بینیم که 11 میلیارد سال پیش بوده‌اند، هنگامی که جهان تنها سه میلیارد سال عمر داشت. به گفته دانشمندان نخستین بار است که در این فاصله کهکشان‌هایی چنین فشرده دیده می‌شوند. این کهکشان‌ها در طی 11 میلیارد سالی که نورشان به زمین رسیده است، تغییرات زیادی کرده‌اند، بایستی پنج برابر بزرگتر شده باشند و اگر با کهکشان‌های دیگر برخورد کرده باشند، حتی بزرگتر.

تصاویر این کهکشان‌ها با دوربین فروسرخ نزدیک و طیف سنج تلسکوپ فضایی هابل برداشته شده و با استفاده از یک لیزر قوی اثرات جو زمین از روی آنها حذف شده است. تعیین اندازه این کهکشان‌ها به دلیل کوچکی و دوری زیاد با محدودیت همراه است.

ستاره‌های این کهکشان‌ها کوچکند و عمرشان نیم میلیارد تا یک میلیارد است. ستاره‌های سنگین‌تر قبلا با انفجار به تپ‌اختر تبدیل شده‌اند.

این کهکشان‌های کوچک و چگال چگونه شکل گرفته‌اند؟ پاسخ به درستی مشخص نیست. یکی از احتمالات مطرح شده، واکنش میان ماده تاریک و گاز هیدروژن در جهان در حال شکل‌گیری است. اندکی پس از مهبانگ، جهان میدان متغیری از ماده تاریک بود. در این زمان گاز هیدروژن در حباب‌هایی از ماده تاریک به دام افتاد و با چرخش سریع آن در گرداب گرانشی ماده تاریک، ستاره‌سازی با آهنگ بالایی آغاز شد. ماده تاریک نوعی ماده غیر قابل مشاهده است که بیشتر جرم جهان را تشکیل می‌دهد.

ستاره‌شناسان بر اساس جرم کهکشان‌ها که از روی رنگشان برآورد می‌شود، دریافتند که ستاره‌ها در این کهکشان‌ها با سرعت حدود 400 تا 500 کیلومتر بر ثانیه به گرد مرکز کهکشان می‌چرخند. در کهکشان‌های امروزی ستاره‌ها بزرگ‌ترند و کندتر از ستاره‌های کهکشان‌های چگال، با نصف سرعت آن‌ها، حرکت می‌کنند.

اگرچه این کهکشان‌ها نسبت به اندازه‌شان جرم زیادی دارند، اما هنوز در مقایسه با کهکشان راه شیری جرمشان کم است. کهکشان‌های ‌پرجرمی مانند راه شیری هم در گذشته بسیار کوچک بوده‌اند. به نظر می‌رسد همه کهکشان‌ها گذشته متفاوتی داشته‌اند. کهکشان‌هایی که امروزه جزو بزرگترین‌ها هستند احتمالا در 11 میلیارد سال پیش کهکشانهای فوق چگالی بوده‌اند که جرم نیمی از مجموعه کهکشان‌های چگال کشف شده را داشته‌اند

بنقل از:

http://nojumnews.com/ - معصومه اسکندری    

پایان دنیا در سال 2012 ؟!

ظاهرا، دنیا در 21 دسامبر سال 2012 به پایان می رسد! بله، درست متوجه شدید! یا حداقل بخش بزرگی از نوع بشری نابود خواهند شد!

خُب این سخنان عجیب و غریب چیست؟ تا بحال ما از این پیش گویی ها زیاد شنیده ایم، ولی هنوز اینجاییم و سیاره مان هنوز سرجایش است. چرا این سال 2012 اینقدر مهم شده است؟ این اخبار در تمام دنیا در حال پخش شدن است. (مثلا: در روزنامه اعتماد شماره 1300 یا پایگاه خبری تقریب)

واقعیت این است که تقویم مایا در سال 2012 به پایان می رسد، به همین دلیل مایاها به دنبال هر دلیل مذهبی، علمی، اخترگویانه و تاریخی می گردند تا بیابند که چرا این تقویم می گوید که جهان رو به پایان است. رسالت مایایی کسب قدرتی است که بتواند مردم را در تمام جوامع نگران کند.

متآسفانه من برای تمامی معتقدین به این تقویم خبرهای بدی دارم! هیچ رستاخیز عظیمی در 2012 روی نخواهد داد، ولی چرا؟

تقویم مایایی

تقویم مایا چیست؟ این تقویم توسط تمدنی پیشرفته به نام مایاها در حدود 250 تا 900 میلادی بوجود آمده است. شواهد مربوط به امپراطوری مایا به قسمتهای جنوبی مکزیک تا گواتمالا و اِل سالوادور می رسد.

مردمی که در جامعه ی مایایی ساکن بودند، مهارت پیشرفته ای در نوشتن داشتند و در ساختن شهرها و مدنیت توانایی عجیبی پیدا کرده بودند. مایایی ها احتمالا بخاطر اهرام و ساختمانهای بزرگ دیگری که ساخته اند معروف شده اند.

مردم مایا در فرهنگ امریکای مرکزی تأثیر زیادی داشته اند، نه فقط از طریق تمدن خویش، بلکه با جوامع بومی که در این منطقه تشکیل داده اند. در حال حاضر هنوز شمار زیادی از مایاها هنوز زنده اند و سنن باستانی خود را ادامه می دهند.

مایایی ها از تقویم های مختلفی استفاده می کردند و زمان را بعنوان گردش هایی روحانی درنظر می گرفتند. ازآنجایی که این تقویمها استفاده های عملی زیادی داشتند، مثل: کاربردهای اجتماعی، کشاورزی، اقتصادی و... ، به عنصر مذهبی قوی ای تبدیل شده بودند. این کاملا با تقویم میلادی جدید متباین است که تنها دارای معانی اجتماعی و اقتصادی است.

بیشتر تقویمهای مایایی کوتاه بودند. تقویم تزولکئین (Tzolk"in) در 250 روز تمام می شد و تقویم هاآب (Ha"ab) طول سال را 365 روز درنظر می گیرد.  مایایی ها این دو تقویم را با هم ترکیب کردند تا تقویمی به نام «گرد تقویم» (Calandar Round) تهیه نمودند: که برابر است با یک چرخه از 52 هاآب (تقریبا 52 سال که برابر طول تقریبی یک نسل است.) درون یک گرد تقویم چرخه های 13 و 20 روزه وجود دارد. واضح است که این سیستم  تنها زمانی استفاده می شود که 52 سال را 18980 روز واحد در نظر بگیریم. بعلاوه ی این سیستمها، مایایی ها چرخه ای داشتند به نام «چرخه ی زهره». ایشان با دقت زیاد تقویمی شکل دادند که بر اساس موقعیت زهره در آسمان شب بود. وهمچنین ممکن است که آنها تقویمهای مشابهی برای سیارات دیگر هم داشته اند.

با استفاده از گرد تقویم هیچ گاه نمی توان سالی قدیمی تر از 52 سال را مشخص کرد! پس چگونه می توان تاریخ های طولانی را با استفاده از تقویم مایایی ها تعیین نمود؟

پایان شمارش طویل= پایان دنیا؟

مایاها برای حل این مشکل روشی ابتکاری بکار بردند. در نهایت تقویم آنها از دوره ی بلندی استفاده کرد که 5126 سال دارد. این دوره بر اساس ملاحظات مذهبی، دوران قاعدگی، محاسبات ریاضی روی اعداد 13 و 20 و همچنین اساطیر اخترگویانه ایجاد شده است.

ولی این تقویم چگونه کار می کند؟

سال مبدأ در شمارش طویل مایایی در «0.0.0.0.0» آغاز می شود. هر صفر از 0-19 تغییر می کند که هرکدام نشاندهنده ی روزهای مایایی است. مثلا اولین روز از شمارش طویل به صورت 0.0.0.0.1 نوشته می شود. این عدد اضافه می شود تا روز 19. با افزوده شدن 1 روز دیگر یعنی 20 روز به صورت زیر نوشته می شود: 0.0.0.1.0 این شمارش تا 0.0.1.0.0 ادامه می یابد(حدود یک سال ) و همینطور تا 0.1.0.0.0 (حدود 20 سال) و 1.0.0.0.0 (حدود 400 سال). حالا مثلا تاریخ 2.10.12.7.1 در تقویم مایایی نشان دهنده ی تاریخ تقریبی 1012 سال و 7 ماه و 1 روز است.

واقعا تقویم جالبی است. ولی این تقویم با پایان جهان چه ارتباطی دارد؟ رسالت مایایی تماما بر این اساس است که هنگامی که شمارش بلند مایایی تمام شود، یک اتفاق بدی بوقوع خواهد پیوست. متخصصین مایا از هر دو عدد 13 و 20 استفاده می کنند. طبق نظر ایشان پایان این دوره می تواند در 13.0.0.0.0 روی دهد. و این تاریخ برابر با 5126 سال است. این شمارش بلند دوره در 0.0.0.0.0 آغاز شده است که مطابق 11 آگوست 3114 پیش از میلاد می شود. حالا مسأله را متوجه شدید؟ شمارش طویل دوره ی مایاها در 5126 سال بعد از این تاریخ یعنی در 21 دسامبر 2012 به پایان می رسد.

روز رستاخیز

زمانی که چیزی تمام می شود (حتی چیز بی خطری مثل یک تقویم باستانی)، مردم گمان می کنند که نهایی ترین احتمالات برای پایان تمدن روی خواهد داد. از طرف دیگر باستان شناسان و اسطوره شناسان معتقدند که مایایی ها یک عصر روشنگری را برای سال 13.0.0.0.0پیش بینی کرده اند. ولی واقعیت این است که شواهد کافی برای چنین رستاخیز عظیمی در آن روز در دست نداریم!!

تهدیدهایی برعلیه زمین و نوع بشر تا بحال مطرح شده اند: برخورد سیارکها، سیاهچاله ها، انفجارات پرتوگاما در کهکشانهای نزدیک، دوره ی یخبندان و جابجایی قطبین. ولی هیچ شاهدی برای روی دادن یکی از این اتفاقات در 2012 وجود ندارد. این اتفاقات هر زمانی می توانند روی دهند و هیچ ارتباطی با تاریخ خاصی ندارند. هر کدام از این تهدیدها نیاز به یک مقاله ی مستقل دارد که توضیح داده شود که چرا  دلیلی برای روی دادن آنها وجود ندارد.

نکته ی جالب این است که باستان ستاره شناسان مایایی هنوز اختلاف نظر دارند که آیا پایان تقویم در 13.0.0.0.0 است یا 20.0.0.0.0(حدود سال 8000 میلادی).

http://www.universetoday.com/

http://en.wikipedia.org/wiki/Maya_calendar

ترجمه:

ا.م.گمینی