مفهوم جهاد در اسلام :
در این اواخر در وسایل اطلاعات جمعی سؤ لات مطرح میگردد ، بد ین عنوان که : در شرایط فعلی که شرایط صلح است ، هدف از جهاد چه است ؟
میخواهم کوتاه ومختصر به عر ض بر سانم که هدف جهاد تآ مین امنیت وتضمین حاکمیت واستقلال ودفاع از امت اسلامی است .
جهاد برای استقرار صلح وحمایت از ادیان آسمانی فرض گردیده است . قرآن عظیم الشان نیز به آن تاکید ورزیده است : ( ولو لا دفع الله الناس بعضهم ببعض لهدمت صوامع وبیع وصلوات ومساجد یذکر فیها اسم الله کثیرآ ولینصرن الله من ینصره ان الله لقوی عزیز ) ( حج : 40 ) ( واگر خداوند بعضی از مردم را به دست بعضی دیگر دفع نم? کرد ، هم صو معه ها راهبان وهم معابد ( مسیحسان ) وهم عبادتگا ه های ( یهودیان ) وهم مساجد ( مسلمانان ) که نام خداوند در آنها بسیار یاد م? شود، ویران می گردید ، وخداوند توانای پیروزمند است . )
جهاد هیچ گاه مفهوم جنگی دینی برا? وادار کردن دیگران برای پذیرش دین اسلام نداشته وندارد .وچنین برداشتی به ماهیت ،روح وجوهر دین مقدس اسلام وروح هدایات قرآن عطیم الشان ( لا اکراه فی الدین ) که برای آزادی عقیده اعلان شده است نا ساز گار ودر تضاد میباشد . ( القاسمی 1982 : 188 )
در تاریخ زندگی پیامبر اسلام حضرت محمد صل? الله علیه وسلم دیده نشده که یک مسیحی را به این دلیل که اسلام را قبول نکرده است به قتل رسانده باشد . بلکه با لعکس پیامبر اسلام با مسیحسان نجران با اکرام برخوردکرده است وحتی برای آنان اجازه داد ه است تا در مساجد مسلمانان به عبادت خویش بپردازند .
مورخین بهترین دوران را مر حله دوساله صلح حد یبیه ، صلح که بین مسلمانان وقریش صورت گرفت یاد م? نمایند . در این دوسال تعداد زیادی از مردم به دین اسلام مشرف شدند که تعد اد شان بیش از تعداد کسانی است که قریب بیست سال از آغاز اسلام تا زمان عقد این پیمان مسلمان شده بودند . ( الاسلام ومنطق القوة : نویسنده فضل الله 1981 : 211 )
چنانچه گفته آمدیم یک بار دیگر با قاطعیت تام حکم میکنم که روابط میان جهان اسلام با غیر مسلمان بر اصل متین صلح مبتنی بوده . که در صورت تعرض نظامی به سر زمین اسلامی در قالب حق دفاع مشروع وقانونی تو جیهه میشود . ودفاع مشروع نیز حقی است که در حقوق بین الملل هم پذیرفته شده است . وماده 51 منشور سازمان ملل متحد نیز بدان تصریح نموده است .
همچنان اگر دین اسلام را دین کامل بدانیم منطقی است که در جنب مجموع مقررات اخلاقی وقواعد مورد نیاز زندگی ، به قواعد جنگی وصلح وروابط خارجی نیز پرداخته است ، زیرا در زندگی بشر از جنگ وصلح خلاصی نیست . مگر موجودیت چنین قواعد ومقر راتی در یک نظام حقوقی نمی تواند دلیلی بر دائمی بودن یک وضعیت در آن نظام دانست وچنین نتیجه گرفت که چون در اسلام جهاد فرض ?ردیده است پس مسلمانان همواره در جنگ دائمی با غیر مسلمانان به سر می برند .
همچنان قابل تذکر است که آیا ادیان دیگر همیشه در صلح زندگی کرده ان وهر گز دست به جنگ نزده اند ؟ مگر در تاریخ مسیحیت جنگ متعددی برای مسیحی کردن دیگران صورت نگرفته است ؟ آیا میتوان جنگ هایی را که مسیحیان براه انداخته اند به حساب دین حضرت عیسی علیه السلام که بحیث دین صلح یاد میگردد حسا ب کرد ؟
بلی آنانی که میگویند که اسلام دین شمشیر است . اگر هدف شان از دین شمشیر آن باشد که این دین جهاد وبخصوص جهاد نظامی را بر پیروان خویش فرِض گردانیده است ، سخن بجا ء گفته اند . ولی اگر هدف شان این باشد که دین اسلام به زور شمشیر منتشر شده است در اشتباه اند ، زیرا دین اسلام دین عقل ومنطق است واز راه عقل ومنطق جهانشمول شده است .
دین اسلام پیروان خویش را همیشه به استدلال ، منطق وبرهان دعوت نموده میفرماید :
( ادع الی سبیل ربک با لحکمة والمو عظة الحسنة وجادلهم با لتی ه? احسن )( به راه پروردگارت با حکمت وپند های حسنه فراخوان ، وبا آنان به طریق وشیوه ای که بهتر است مجادله ومقابله کن ) ( نحل : 125 )
مسلمان کردن دیگران را به زور وجبر نمی توان دعوت مشرع بحساب اورد .
دعوت اسلام هیچگاه از روش مسالمت امیز خویش که پیروی از رویه احسن که قرآن عظیم الشان وسنت پیامبر صل? الله علیه وسلم بدان تاکید ورزیده است وبرای پیروان خویش بدان امر نموده است ، دور نخواهد شد .
دین اسلام دین اعتقاد وباور قلبی است که با اراده واختیار باید آنرا پذیرفت نه با قهر و غلبه وشمشیر . دعوت اسلام منحصر به زبان نیست ، بلکه در عمل باید نشان داد که دین اسلام دین صلح ، صفا ، دین رحمت ومرحمت است .
بلی اسلام دارای شمشیر است ولی برای دفاع ورفع موانع از دعوت ونه برای هجوم وغلبه بر دیگران .
کلمات کلیدی:
