سیاراتی با 4 پدر و مادر!

به نظر شما چند ستاره نیاز است تا سرپرستی یک سیاره را به عهده بگیرند؟! در منظومه ی شمسی ما تنها یک ستاره این مسئولیت را بعده دارد: خورشید خودمان. ولی تلسکوپ فضایی اسپیتزر ناسا اخیراً نشان داده است که ممکن است سیاراتی در یک منظومه با چهار ستاره یافت شوند!!

ستاره شناسان با استفاده از مشاهدات فروسرخ، یک دیسک غبار چرخان در اطراف یک جفت از ستارگان مجموعه ی چهارتایی HD 98800 یافته اند. این دیسک غبار در حال تبدیل شدن به سیاراتی است که در آینده در این مجموعه به وجود خوهند آمد.

این تلسکوپ فضایی، وجود شکافی را در این دیسک غباری یافته است که نشان دهنده ی حضور سیاراتی در حال شکل گیری است. این پیش- سیارات غبار اطراف را به سوی خود جذب می کنند، و رشد می کنند.

مجموعه ی HD 98800 حدوداً 10 میلیون سال عمر دارد و در فاصله ی 150 سال نوری از ما در صورت فلکی نهر قرار گرفته است.

این مجموعه، شامل چهار ستاره است که مشتمل از دو جفت - گردان - می شود که به دور هم گردش می کنند. یکی از این دو جفت بنام HD 98800B، یک دیسک غباری در اطراف خود دارد، در حالی که جفت دیگر فاقد چنین دیسکی می باشد.

این چهار ستاره بر همدیگر اثر گرانشی دارند و به همین دلیل به دور هم می گردند. فاصله ی بین این دو جفت 50 واحد نجومی است. (واحد نجومی = فاصله ی زمین تا خورشید) این فاصله، کمی بیشتر از فاصله ی خورشید تا پلوتو است.

سیارات معمولاً با جارو کردن مسیر خود در میان دیسک غباری اطراف ستاره، یک شکاف در توده ی غبار ایجاد می کنند. بدین ترتیب مانند یک گلوله ی برفی هرچقدر به مسیر خود ادامه می دهد غبار بیشتری جذب کی کند و بزرگ تر می شود، و به سیاره تبدیل می شوند. آنهایی که تنها از سنگها شکل می گیرند و گازها را از دست می دهند، به سیارات صخره‌ای مثل زمین و مریخ تبدیل می شوند. آنهایی که مقدار زیادی گاز در اطراف آنها باقی می ماند، سیارات گازی را شکل می دهند، مثل مشتری و زحل. و تکه صخره های بزرگی که نمی توانند به سیاره تبدیل شوند، سیارک ها و دنباله دارها را می سازند.

فرایند پیچیده ی شکل گیری سیارات در چنین مجموعه های ستاره ای که دارای چندین ستاره می باشند، برای منجمین بسیار مفید و جالب است.

منبع خبر:

سایت تلسکوپ فضایی اسپیتزر