هلیکوپتر(بالگرد) چیست؟

هلیکوپتر وسیله نقلیه موتوری تازه ای است که کار آن و خدماتی که می تواند انجام دهد از تمام وسائط نقلیه دیگر اعم از زمینی و هوائی و دریایی دلچسب تر است . این ماشین می تواند عمودی بالا برود و پاین بیاید و به پهلوی راست یا چپ و هم به جلو با هر سرعتی که راننده میل دارد در حدود قدرت موتور خود پرواز کند و حتی قادر است در فضا به عقب حرکت نماید .

هلیکوپتر می تواند در فضای کوچکی که تنها کمی بزرگتر از شعاع پروانه های آن باشد پائین آید و در همانجا دوباره پرواز کند ، گاراژ آن ممکن است روی پشت بام اسفالتی باشد و از همانجا بلند شود و به جای خود برگردد.

هلیکوپتر در واقع در سلسله وسائط حمل و نقل شکاف بین وسائل نقلیه سطح زمین و دریا را با وسائل نقلیه هوائی یعنی هواپیما پر کرده و حد وسطی است بین وسائط نقلیه هوائی و زمینی و می تواند خود را با هر نوع شرایط مربوط به حمل و نقل از لحاظ سرعت و سمت حرکت و غیره وفق دهد .

هلیکوپتر قدرت خود را از پروانه ها یا بالهای دوار کسب می کند که هم سبب بلند شدن آن از زمین و هم باعث حرکت آن به سمتی که رهبری می شود ، می گردد .

این وسیله می تواند با اطمینان و بدون خطر و بدون به کار بردن قوه یعنی در حال خاموشی موتور به واسطه همان حرکت اتوماتیک تیغه ها آهسته به زمین فرود آید و قابلیت نشستن در یک زمین کوچک در مقام مقایسه با تمام وسائط نقلیه مزیتی خاص به آن بخشیده است . ضمناً وظایف هلیکوپتر را سایر وسائط نقلیه نمی توانند انجام دهند . کارهای هلیکوپتر مثل سایر وسائط نقلیه محدود به خطوط زمینی یا هوائی نیست بلکه بالای سر وسائل موتوری زمینی و زیر پای وسائط نقلیه هوائی نیز فعالیت می کند .

تاریخچه

طرح اصلی ساخت هلیکوپتر را برای اولین با چینی ها در 400 سال بعد از میلاد برای ساخت اسباب بازی های فرزندانشان به کار بردند. لئوناردو داوینچی و یک روسی به نام میخائیل لومونوسوف نیز از کسانی بودند که طرح هایی از هلیکوپتر را ارائه دادند ولی نتوانستند از حرکت بخش اصلی بدنه به دور خود جلوگیری کنند. کلمه هلیکوپتر اولین بار در سال 1861 توسط یک دانشمند فرانسوی که اولین مدل کوچک با موتور بخار را ساخت، مورد استفاده قرار گرفت همچنین اولین مدل موتور الکتریکی را توماس ادیسون اختراع کرد.

اولین پرواز موفقیت آمیز نیز در سال 1907 در فرانسه البته توسط یک ماکت کوچک انجام شد که در این پرواز، هلیکوپتر مدل به مدت 20 ثانیه در ارتفاع 30 سانتیمتری سطح زمین معلق ماند.

در دهه 40 و همزمان با پیشرفت در ساخت موتورهای هم محور(موتورهایی که در آن نیروی پیشران و پسران هر دو ملخ توسط یک موتور تولید می شود) اولین هلیکوپتر برای استفاده های نظامی ساخته شد و اولین پرواز آن در سال 1942 در آمریکا با موفقیت صورت گرفت که آنرا دو خلبان تا ارتفاع 1کیلومتری زمین در مدت 1 دقیقه بالا بردند.

تفاوت هلیکوپتر با هواپیما :

1) هواپیما به واسطه بال های ثابت و قدرت تحرک به جلو که از پروانه یا موتور جت کسب می شود به پرواز در می آید . هلیکوپتر بلند شدن خود را مدیون تیغه های گردنده افقی بالای اطاق است .

2) هواپیما برای اینکه در هوا بماند و سقوط نکند باید همیشه سرعتی رو به جلو داشتع باشد . اما هلیکوپتر محتاج به این سرعت نیست و می تواند در هوا بایستد .

3) هواپیما به نسبت بزرگی خود برای پرواز میدان بزرگ می خواهد و مانعی هم نباید در سر راهش باشد . هلیکوپتر محتاج به میدان پرواز نیست مانعی هم سر راه خود ندارد چون عمودی بلند می شود .

4) هواپیما هنگام طوفان و خطر و تاریکی هوا میدان وسیعی لازم دارد و باید به طبقات بالاتر پرواز کند و احیاناً به خطر می افتد . اما هلیکوپتر هنگام خطر پائین تر آمده در زیر طبقات ابر و طوفان به حرکت خود ادامه می دهد و در حال خاموشی به سهولت به زمین می نشید .

هلیکوپتر چگونه پرواز می کند ؟

به طور کلی کنترل این وسیله بوسیله تغییر زاویه تیغه های اصلی آن انجام می شود به طوریکه برای پرواز به بالا تیغه های اصلی را طوری مایل می کند که هوا را به طرف پائین می راند و هلیکوپتر را بالا می برد .

برای پائین آمدن عمودی پروانه ها را طوری مایل می کند که هوا را به طرف بالا رانده و هلیکوپتر را پائین می آورد .

برای به جلو راندن هلیکوپتر تمام پروانه را قدری به طرف جلو تمایل می دهد .

هرگاه سرعت پروانه دم هلیکوپتر را کم و زیاد کنند بدور خود می چرخد     زیرا این عضو است که باعث سکون هلیکوپتر می شود و اگر این عضو نبود و فقط تیغه اصلی وجود داشت هلیکوپتر به دور خودمی چرخید.

مایل کردن دستگاه پروانه به طرف راست یا چپ هلیکوپتر را به پهلو ، راست و چپ حرکت می دهد .

ترکیب سرعت مناسب موتور با زاویه مناسب پروانه ها سبب توقف هلیکوپتر در هوا می شود .

خدماتی که هلیکوپتر انجام می دهد :

بعلت کاراکترهای پروازی بی رقیب هلیکوپترها، این وسیله کاربردهای گسترده ای دارد که از جمله آنها می توان موارد زیر را نام برد: 

مسافربری هوائی، حمل پست و کالا های بازرگانی .

کمک به پلیس هنگام بروز حوادث و کنترل ترافیک و کمک به آتش نشانی برای خاموش کردن آتش.

حمل و نقل و نشر روزنامه و مجله .

نقشه برداری و مساحی از اراضی و باغ ها و ساختمان ها .

خدمات پزشکی در زمان بروز اتفاقات ناگوار.

جابجایی وسایل سنگین وزن مانند سازه های ساختمانی و رادیویی، که به این نوع هلیکوپترها در اصطلاح Aerial cranes  گفته می شود.

مورد استفاده دیگر هلیکوپترها در جنگ است همچنین این ماشین ها در صنعت توریسم نیز استفاده فراوانی دارند.

این مرغ خوش پرواز از قرن ها پیش ایده ال مخترعین و سایر افراد بشر بوده و امروز نه تنها خدمات مختلفی انجام می دهد بلکه برای حمل و نقل بازرگانی نیز کار برد دارد . هلیکوپتر هم در جنگ هم در صلح آینده نقش درخشان تری خواهد داشت و روز به روز بیشتر جای خود را در میان وسائط حمل و نقل می کند .

منبع: وکیپدیا، بزرگترین وبلاگ هلیکوپتر

 بخش دانش و فناوری سایت تبیان