تمام انسانها در زندگى خویش از فراز و نشیب برخوردارند و با مشکلات
مختلفى مواجهند .افراد معمولا در برخورد با مشکل دچار ضعف و ناتوانى مى‌گردند
و سعى مى‌کنند با کمک و راهنمایى درد آشنایان خود را از مهلکه نجات
دهند و با یافتن " الگوها " در هر زمینه‌اى ، و سپس تبعیت از آن ، وظ‌ایف
خویشتن را بخوبى انجام دهند و مشکلات و دردهاى خویش را تسکین بخشند .
یکى از این اسوه‌ها پیامبراکرم ( ص ) است که قرآن مجید هم این حضرت را
( 1 ) به همین نام معرفى مى‌فرماید .
بجز رسول خدا ( ص ) اگر به دنبال " الگوى " دیگر و جانشین براى آن حضرت
باشیم ، به پیشواى بزرگى همچون مولاى متقیان حضرت‌على ( ع ) خواهیم رسید ،
و چه زیباست که براى پذیرش اخلاق و رفتار حسنه ایشان ، زندگى پر فراز و
نشیب و سراسر شگفتى آن حضرت را مرور کنیم .
کیفیت ولادت
حضرت‌على ( ع ) نخستین فرزند خانواده هاشمى است که پدر و مادر او هر دو
فرزند هاشم‌اند . پدرش ابوطالب فرزند عبدالمطلب فرزند هاشم بن عبدمناف
است و مادر او فاطمه دختر اسد فرزند هاشم بن عبدمناف مى‌باشد .
خاندان هاشمى از لحاخ فضائل اخلاقى و صفات عالیه انسانى در قبیله قریش و
این طایفه در طوایف عرب ، زبانزد خاص و عام بوده‌است .
فتوت ، مروت ، شجاعت و بسیارى از فضایل دیگر اختصاص به بنى‌هاشم داشته
است . یک از این فضیلتها در مرتبه عالى در وجود مبارک حضرت‌على ( ع )
موجود بوده‌است .
فاطمه دختر اسد به هنگام درد زایمان راه مسجدالحرام را در پیش گرفت و
خود را به دیوار کعبه نزدیک ساخت و چنین گفت :
" خداوندا ! به تو و پیامبران و کتابهایى که از طرف تو نازل شده‌اند
و نیز به سخن جدم ابراهیم سازنده این خانه ایمان راسخ دارم .
پرودگارا ! به پاس احترام کسى که این خانه را ساخت ، و به حق
( 2 ) " کودکى که در رحم من است ، تولد این کودک را بر من آسان فرما !
لحظه‌اى نگذشت که دیوار جنوب شرقى کعبه در برابر دیدگان عباس بن عبدالمطلب و
یزید بن تعف شکافته‌شد . فاطمه وارد کعبه شد ، و دیوار به هم پیوست .
فاطمه تا سه روز در شریفترین مکان گیتى مهمان خدا بود . و نوزاد خویش
سه روز پس از سیزدهم رجب سى‌ام عام الفیل فاطمه ( 3 ) را به دنیا آورد .
دختر اسد از همان شکاف دیوار که دوباره گشوده شده‌بود بیرون آمد و گفت :
( 4 )" پیامى از غیب شنیدم که نامش را " على " بگذار . "
دوران کودکى
حضرت‌على ( ع ) تا سه سالگى نزد پدر و مادرش بسر برد و از آنجا که
خداوند مى‌خواست ایشان به کمالات بیشترى نائل آید ، پیامبر اکرم ( ص )
وى را از بدو تولد تحت تربیت غیر مستقیم خود قرار داد .
تا آنکه ، خشکسالى عجیبى در مکه واقع شد . ابوطالب عموى پیامبر ، با چند
فرزند با هزینه سنگین زندگى روبرو شد . رسول‌اکرم ( ص ) با مشورت عموى خود
عباس توافق کردند که هر یک از آنان فرزندى از ابوطالب را به نزد خود
ببرند تا گشایشى در کار ابوطالب باشد . عباس ، جعفر را و پیامبر ( ص ) ،
( 5 ) على ( ع ) را به خانه خود بردند .
به این طریق حضرت‌على ( ع ) به طور کامل در کنار پیامبر قرار گرفت .
على ( ع ) آنچنان با پیامبر ( ص ) همراه بود ، حتى هرگاه پیامبر از شهر
( 6 )خارج مى‌شد و به کوه و بیابان مى‌رفت او را نیز همراه خود مى‌برد .
بعثت پیامبر ( ص ) و حضرت‌على ( ع )
شکى نیست که سبقت در کارهاى خیر نوعى امتیاز و فضیلت است . و خداوند
در آیات بسیارى بندگانش را به انجام آنها ، و سبقت گرفتن بر یکدیگر
( 7 )دعوت فرموده‌است .
از فضایل حضرت‌على ( ع ) است که او نخستین فرد ایمان آورنده به
پیامبر ( ص ) باشند . ابن‌ابى‌الحدید در این باره مى‌گوید :
بدان که در میان اکابر و بزرگان و متکلمین گروه " معتزله " اختلافى
نیست که على‌بن‌ابیطالب نخستین فردى است که به اسلام ایمان آورده
و پیامبر خدا را تایید کرده‌است .
حضرت‌على ( ع ) نخستین یاور پیامبر ( ص )
پس از وحى خدا و برگزیده شدن حضرت‌محمد ( ص ) به پیامبرى و سه سال
دعوت مخفیانه ، سرانجام پیک وحى فرا رسید و فرمان دعوت همگانى داده‌شد .
در این میان تنها حضرت‌على ( ع ) مجرى طرحهاى پیامبر ( ص ) در دعوت
الهیش و تنها همراه و دلسوز آن حضرت در ضیافتى بود که وى براى آشناکردن
خویشاوندانش با اسلام و دعوتشان به دین خدا ترتیب داد .
در همین ضیافت پیامبر ( ص ) از حاضران سؤوال کرد : چه کسى از شما مرا
در این راه کمک مى‌کند تا برادر و وصى و نماینده من در میان شما باشد ؟
فقط على ( ع ) پاسخ داد : اى پیامبر خدا ! من تو را در این راه یارى مى‌کنم
پیامبر ( ص ) بعد از سه بار تکرار سؤوال و شنیدن همان جواب فرمود :
اى خویشاوندان و بستگان من ، بدانید که على ( ع ) برادر و وصى و خلیفه پس
از من در میان شماست .
از افتخارات دیگر حضرت على ( ع ) این است که با شجاعت کامل براى خنثى
کردن توطئه مشرکان مبنى بر قتل رسول خدا ( ص ) در بستر ایشان خوابید و
زمینه هجرت پیامبر ( ص ) را آماده ساخت .
کلمات کلیدی:
