کتاب، دوست نا آشنای ما - یادداشتها و برداشتها

[ و از سخنان آن حضرت است ، چون کسى از او پرسید : « رفتن ما به شام به قضا و قدر خدا بود ؟ » پس از گفتار دراز ، و این گزیده آن است : ] واى بر تو شاید قضاء لازم و قدر حتم را گمان کرده‏اى ، اگر چنین باشد پاداش و کیفر باطل بود ، و نوید و تهدید عاطل . خداى سبحان بندگان خود را امر فرمود و در آنچه بدان مأمورند داراى اختیارند ، و نهى نمود تا بترسند و دست باز دارند . آنچه تکلیف کرد آسان است نه دشوار و پاداش او بر کردار اندک ، بسیار . نافرمانیش نکنند از آنکه بر او چیرند ، و فرمانش نبرند از آن رو که ناگزیرند . پیامبران را به بازیچه نفرستاد ، و کتاب را براى بندگان بیهوده نازل نفرمود و آسمان‏ها و زمین و آنچه میان این دو است به باطل خلق ننمود . « این گمان کسانى است که کافر شدند . واى بر آنان که کافر شدند از آتش . » [نهج البلاغه]

یادداشتها و برداشتها

کتاب، دوست نا آشنای ما

بیست و سوم اپریل هر سال میلادی برابر با روز جهانی کتاب و حق نشر کتاب است و هر ساله این روز را سازمان یونسکو به عنوان یک روز سمبولیک برای ادبیات جهان تجلیل می کند از این روز با محفلی مختصر و نه چندان جدی یونسکو، بانک جهانی و پوهنتون کابل در پوهنتون کابل تجلیل کردند.

کتاب که مهمترین، بهترین و با ارزشترین دوست، همراه و همسفر بشریت به شمار میرود، در افغانستان از خواننده گان همیشه گی و صمیمی برخوردار نیست و فقط تعداد کمی از مردم در این سرزمین به خواندن و نوشتن کتاب علاقمند اند.

مهمترین عواملی که در افغانستان چاپ و نشر کتاب را با چالش مواجه میکند، یکی همانا نداشتن سواد و یا کم سوادی است، چرا که در کشور تنها حدود 30 در صد مردم از سواد بهره دارند. دوم نداشتن توجه وزارت اطلاعات و فرهنگ به نویسنده گان شاعران و محققین است. همچنان ده ها اثر نویسنده گان در بخشهای شعر، ادبیات تاریخ داستان سالهاست که چاپ نشده باقی مانده و هیچ نهاد دولتی مسؤولیت چاپ و پخش آنرا به عهده نمی گیرد.

در افغانستان سالهاست سه بخش مردم که عبارت از فقرا، ثروتمندان و فرهنگیان اند زنده گی می کنند که به این اساس فقرا همیشه دنبال لقمة نان اند و به فکر کتاب خوانی و آموختن نمیافتند، ثروتمندان به دنبال زر اندوزی اند و علاقه یی به کتاب و نوشتن ندارند و فرهنگیان توان چاپ و نشر و گاهی هم خرید کتاب را ندارند. که در این میان وزارت اطلاعات و فرهنگ درگیر مسایل سیاسی است و توجة به وضعیت فرهنگی کشور ندارد و اگر بگوئیم که کاملاً از فعالیت های فرهنگی به دور مانده است، حرف گزافی نخواهد بود.

چنانچه این وزارت سخن گفتن به زبان مادری را جرم و نشر چند سریال شرقی را محکوم و وارد شدن کتاب های چاپ شده یی فارسی دری را تهاجم فرهنگی میخواند و خود نیز توانایی فرهنگ سازی، سرگرم سازی مثبت و طبع و نشر کتاب را ندارد.

وزارت اطلاعات و فرهنگ که ادعا دارد سال گذشته ده ها عنوان کتاب را چاپ کرده است اما با چاپ کتاب مثنوی شریف که در سال مولانا (2007) که نوشته عبدالکریم سروش بود و آنرا به نام یکی از کارمندان این وزارت چاپ و نشر کردند، اعتماد فرهنگیان را نسبت به خویش ضعیف ساخته و این عمل نشان داد که فساد تا به کدام اندازه در ادارات رخنه کرده است.

وزارت اطلاعات و فرهنگ به خاطر نجات کشور باید فرهنگی عمل کرده و فعالیت های را در زمینة کتب خوانی، چاپ و نشر آن در سراسر کشور انجام دهد چون تنها به این وسیله است که میتوان جامعه را به رشد فرهنگی و انکشاف مدنی رساند و مردم را به فرهنگ تحمل پذیری، آشتی و زنده گی در روشنایی سوق داد.

به هر حال امیدواریم این انسداد فرهنگی و این استبداد سیاسی از مسیر کتابخوانی مردم ما دور شود و کتاب به همنشین و هم صحبت مردم تبدیل گردد.

کلمات کلیدی:

نوشته شده توسط سخی فرهادی 87/3/30:: 6:29 صبح | () نظر