فرخنده و خجسته باد بر شما

جشن شادی‌بخش چهارشنبه سوری و عید باستانی نوروز

(توجه: پیوست‌های این تبریک‌نامه را نیز بنگرید)

برابر با شب آخرین چهارشنبه‌ی سال، جشنی به نام «چهارشنبه سوری» یا «جشن شب سوری» در سراسر سرزمین‌های ایرانی همراه با آتش‌افروزی و پریدن از روی آن و مراسمی ویژه برگزار می‌شود.

برخلاف اعتقاد عرب‌ها که روز چارشنبه را نحس و بدیُمن می‌پنداشتند و این اعتقاد در آثار جاحظ و حتا منوچهری دامغانی نیز راه یافته است، اما ایرانیان نه تنها این روز، بلکه هیچ روز و زمان دیگری را نحس نمی‌پنداشتند و بخصوص چارشنبه را گاهِ کام و جشن دانسته‌اند.

::

نوروز یکی از کهن‌ترین جشن‌های به جا مانده از دوران باستان است. خاستگاه نوروز در ایران باستان است و هنوز مردم مناطق مختلف فلات ایران نوروز را جشن می‌گیرند. زمان برگزاری نوروز، در آغاز فصل بهار است. نوروز در ایران و افغانستان آغاز سال نو محسوب می‌شود و در برخی دیگر از کشورها تعطیل رسمی است.

منشا و زمان پیدایش نوروز، به درستی معلوم نیست، اما این جشن، تاریخچه ای سه هزار ساله دارد وکهن ‌ترین آیین ملی در جهان به شمار می‌رود. در برخی از متن های کهن ایران ازجمله شاهنامه فردوسی و تاریخ طبری، جمشید و در برخی دیگر از متن ها، کیومرث به‌عنوان پایه‌گذار نوروز معرفی شده است. پدید آوری نوروز در شاهنامه، بدین گونه روایت شده است که جمشید در حال گذشتن از آذربایجان، دستور داد تا در آنجا برای او تختی بگذارند و خودش با تاجی زرین بر روی تخت نشست. با رسیدن نور خورشید به تاج زرین او، جهان نورانی شد و مردم شادمانی کردند و آن روز را روز نو نامیدند.

برخی از روایت‌های تاریخی، آغاز نوروز را به بابلیان نسبت می‌دهد. بر طبق این روایت‌ها، رواج نوروز در ایران به ??? سال قبل از میلاد یعنی زمان حمله کورش بزرگ به بابل بازمی‌گردد. همچنین در برخی از روایت‌ها، از زرتشت به‌عنوان بنیان‌گذار نوروز نام برده شده است. اما در اوستا (دست کم در گاتها) نامی از نوروز برده نشده است.

:: 

نویسندگان و نظریه پردازانی نیز بوده‌اند که آیین‌های شادی و سرور چهارشنبه سوری و نوروز را آیین‌هایی ناپسند و مذموم می‌دانستند. از آن جمله می‌توان به مرتضی مطهری اشاره نمود که بزرگداشت آیین چهارشنبه سوری را از آن «احمق‌ها» می‌داند، و آیین نوروز را «ضد اسلام».

نماهنگِ سخنرانی مرتضی مطهری در باب نوروز و چهارشنبه سوری

پیش‌تر از آن نیز امام محمد غزالی در کیمیای سعادت نوشته بود: « ... اظهار شعار گبران حرام است بلکه نوروز و سده باید مندرس شود و کسی نام آن نبرد ...».

منابع و آگاهی کامل‌تر:

درباره‌ی چهارشنبه سوری: آریابوم

درباره‌ی نوروز: ویکی‌پدیا