نقیب آروین روزنامه نگار در هرات

	نقیب آروین

نادیا پس از ازدواج، کمتر در محافل شعرخوانی حضور می یافت، در این محفل شاید به دلیل مناسبت ماه رمضان توانسته بود بیاید.

غزلی از نادیا انجمن را در اینجا بخوانید (کلیک کنید)

مجموعه شعر گل دودی نادیا که چند ماه پیش از سوی انجمن ادبی هرات منتشر شد، در محافل ادبی این شهر بحثهای زیادی را به راه انداخت، شعرهای این دفتر، پیش از ازدواج شاعر سروده شده بود.

پس از آن، با وجودی که نادیا در محافل آفتابی نمی شد، شعرهای تازه داشت که احتمالا در دفتر شعر بعدی آماده چاپ بود.

او هنوز دانشجوی ادبیات دری در دانشگاه هرات بود.

ازدواجش با یکی از کارمندان اداری دانشکده ادبیات که اکنون به اتهام قتل شاعر زندانی است، باعث شد نادیا شخصیت خود را که از دل، دل ها و دغدغه های ذاتی شاعر شیرازه یافته بود به پستوی هزار توی "زن در خانه"، آن هم هنجار زجرآوری که بافت اجتمایی هرات تعقیب می کند ببرد.

زبان جوان در شعر نادیا

"زن در خانه"  ازدواج نادیا با کسی که اکنون متهم به قتل اوست، باعث شد که نادیا شخصیت خود را که از دل، دل ها و دغدغه های ذاتی شاعر شیرازه یافته بود به پستوی هزار توی "زن در خانه"، آن هم هنجار زجرآوری که بافت اجتمایی هرات تعقیب می کند ببرد   نقیب آروین

بیشتر نادیا انجمن را با غزلهایش که هوای بسیار تازه تر از شعر هم فصلش را با خود داشت می شناختند.

او شاعری جوان بود، این جوانی در شعرش تازگی و دگرشوندگی به همراه می آورد.

زبان نوتر، برخورد صادقانه با هستی، و زبان بخشی به جهانی که گرد وجود جوانش واقعیت داشت و در این اواخر نوعی شور "مولاناوار" به اثر گذاری شعرش بر مخاطبان مختلف و متضاد کمک می کرد و شعرهای نیمایی او ذوق جوانان نوجو را با خود داشت.

باران ناگهانی

چند ساعت پیش اما تلفن ها به صدا در آمد و همه با اکراه و دو دلی خبر مرگ نادیا انجمن را میان هم رد و بدل کردند.

مدیر مبارزه با جرایم جنایی هرات گفت: "شب گذشته ساعت یازده در جاده گلستان گزارشی از یک حادثه داشتیم که بر پیشانی جسد ضربه داغ سیاه به چشم می خورد..."

چند ساعت بعد روی خاک تازه مقبره شاعر، خلاف انتظار باران بارید. چند ساعت دیگر کتابفروش های هرات به دنبال مجموعه شعر او در انجمن ادبی این شهر ردیف شدند.

شاعر جوانی به دلیل خشونت خانوادگی جان داده بود.

خبر تکراری؟

اگر نادیا، نام "همه آشنا" نمی بود، این خبر برای مخاطبان هراتی شاید خبری تکراری جلوه می کرد.

آمار بلند خود سوزی زنان در هرا ت هرکدام جدا جدا خبرهایی است که روزانه به گوش هر هراتی می رسد.

بسیار هستند زنان و دختران جوانی که خودسوزی را راه نجات می دانند، اما نادیا خودسوزی هم نکرد.

نادیا انجمن رفتار معمول دختران هم فصلش را نداشت، شخصیتی آرام و متین که بیشتر در سالخوردگان و تجربه دیدگان دیده می شود، در او بود.

جوانان اهل ادبیات در هرات هرازگاهی محفل شعر خوانی دایر می کنند و نادیا همواره اولین نامی بود که در ذهن همه برای شعر خوانی نقش می بست.

چندی پیش به مناسبت بازگشت امیر جان صبوری، آواز خوان مشهور افغان، محفلی برگزار شد اما نادیا - شاید به دلیل ممانعت احتمالی خانواده اش- حضور نیافت و شوهرش با یکی از دخترانی که از نادیا خواسته بود در این محفل حضور یابد، پرخاش کرده بود.

او رفت و ما هنوز...

اکنون بعد از نادیا، زمان ورق می خورد و مرگ این شاعر، خواب ما را آشفته تر خواهد کرد.

این را شاعران می پندارند، شاعرانی که گردش زمان و چرخش هستی را با منطقی که از شعور شاعرانه آب می خورد، محاسبه می کنند.

عینک شاعران، نادیا انجمن را در چینش کلماتی که به نام او روی کاغذ آمده و در هیات هم صدایی که بر معراج کلمه به هستی مبهم مشترک زبان می بخشد، می بیند و حس همذات پنداری ای که با شاعر دارند، شاعران پستوی پستی را که در آن چهار قد زنانگی ای شش سوی حواس شاعر را به بند می کشد، نمی بیند.

نادیا لت (کتک) خورد، نادیا شعر نگفت، نادیا رفت... و ما همچنان دوره می کنیم، شب را و روز را، هنوز را...

نیست شوقی که زبان باز کنم، از چه بخوانم؟
من که منفور زمانم، چه بخوانم‌ چه نخوانم

چه بگویم سخن از شهد، که زهر است به کامم
وای از مشت ستمگر که بکوبیده دهانم

نیست غمخوار مرا در همه دنیا که بنازم
چه بگریم، چه بخندم، چه بمیرم، چه بمانم

من و این کنج اسارت، غم ناکامی و حسرت
که عبث زاده‌ام و مهر بباید به دهانم

دانم ای دل که بهاران بود و موسم عشرت
من پربسته چه سازم که پریدن نتوانم

گرچه دیری است خموشم، نرود نغمه ز یادم
زان که هر لحظه به نجوا سخن از دل برهانم

یاد آن روز گرامی که قفس را بشکافم
سر برون آرم از این عزلت و مستانه بخوانم

من نه آن بید ضعیفم که ز هر باد بلرزم
دخت افغانم و برجاست که دایم به فغانم

ب

محمد کاظم کاظمی شاعر و نویسنده افغان

	فدایی را از معدود شاعران افغان است که در سن قریب به هشتاد سالگی‌، با همان قوت طبع جوانی شعر می‌گوید و حافظه ‌اش سرشار از شعرها و خاطراتی ماندگار است‌

در این مراسم که عده زیادی از شاعران و نویسندگان شرکت داشتند، پس از بیانیه انجمن ادبی ناظم هروی* که توسط محمد ناصر ناهض خوانده شد، شماری از فرهیختگان همچون استاد سعاتملوک تابش، استاد لطیف ناظمی، استاد محمد داوود منیر و شمار دیگری از شاعران و اهل قلم، نبشته ها، شعرها و بیانیه هایشان را در مورد شخصیت فرهنگی و ادبی استاد فدایی و سبک شعر وی ایراد کردند.

این نخستین بار در تاریخ افغانستان است که از یک تن از مشاهیر این کشور، در زمان حیاتش تجلیل و تقدیر می شود.

نیم قرن شاعری

استاد براتعلی فدایی، متولد سال ???? خورشیدی است‌.

این نخستین بار در تاریخ افغانستان است که از یک تن از مشاهیر این کشور، در زمان حیاتش تجلیل و تقدیر می شود

گفته می شود که کار استاد فدایی در ادارات دولتی، به دلیل انتقادهایی که از بعضی نابسامانیها می‌کرد، دیری نپایید.

از استاد فدایی‌، شعرهای بسیاری در مطبوعات افغانستان چاپ شده است‌، اما به طور مستقل‌، یک گزینه شعر او با عنوان حریم راز در سال ???? خورشیدی به نشر رسید که منتخبی بود از سه دفتر چاپ‌ نشده فریاد خون‌، ،گنج اسرار و راز سخن‌.

کتاب دیگر این شاعر، چامه‌ها و چکامه‌ها است که در ???? خورشیدی منتشر شده است‌.

فدایی دارای قریحه ادبی و تسلط ستودنی بر اسلوب های شعر کهن است.

اهل ادب در افغانستان، او را شاعری آشنا به اصول و فنون سخنوری‌ می دانند، البته با همان معیارهایی که در ادب سنتی این کشور رایج بوده است‌.

از این لحاظ، فدایی را می‌توان تالی بزرگانی همچون قاری عبدالله، غلام ‌احمد نوید، غلام‌ نبی عشقری و بالاخره استاد خلیل‌ الله خلیلی دانست‌.

ولی با همه گرایش و وفاداری به قالبها و معیارهای بلاغت قدیم‌، فدایی کوشیده ‌است در محتوای آثارش پایبند مضامین مکرر و مفاهیم کهن نماند و تا حدی که سبک کار او اجازه می‌دهد، همپای تحولات زمانه حرکت کند.

شاعر دیروز و امروز  با همه گرایش و وفاداری به قالبها و معیارهای بلاغت قدیم‌، فدایی کوشیده ‌است در محتوای آثارش پایبند مضامین مکرر و مفاهیم کهن نماند و تا حدی که سبک کار او اجازه می‌دهد، همپای تحولات زمانه حرکت کند

مذهبی‌سرایی‌، یکی از دیگر زمینه‌های جدی کار استاد فدایی است‌. او شاعری است شیفته بزرگان دین‌، و در همان قالبهای سنتی‌، منقبتهای بسیاری برای آنان سروده است‌.

بسیاری از مناقب استاد فدایی نقل محافل منقبت‌خوانی افغانستان است و بسیاری از منقبت‌خوانان سنتی افغانستان‌، شعرهایی از او را در حافظه دارند.

"آزادمنش"

استاد براتعلی فدایی همچنین در میان شاعران هم عصر خویش، به "آزادمنشی" شهرت دارد که "هیچگاه در جوار مراکز قدرت نزیسته و ستایشگر هیچیک از قدرتمداران عصر نبوده است‌".

او حاکمیت حدود ده زمامدار افغانستان را تجربه کرده و به عنوان سخنوری شناخته می شود که "چه صریح و چه ضمنی‌، منتقد و یا معارض نظامهای حکومتی بوده است‌".

در سالهای دهه چهل‌، شعرهای انتقادی استاد فدایی در نشریات اتفاق اسلام‌ و ترجمان‌ چاپ می‌شد.

آثار  از استاد فدایی‌، شعرهای بسیاری در مطبوعات افغانستان چاپ شده است‌، اما به طور مستقل‌، یک گزینه شعر او با عنوان حریم راز در سال ???? خورشیدی به نشر رسید که منتخبی بود از سه دفتر چاپ‌ نشده، فریاد خون‌، گنج اسرار و راز سخن‌. کتاب دیگر این شاعر، چامه‌ها و چکامه‌ها است که در ???? خورشیدی منتشر شده است‌

در دوران اشغال افغانستان توسط ارتش شوروی سابق نیز، فدایی به صف معارضان حاکمیت پیوست‌، تحت تعقیب قرار گرفت و چندین سال آوارگی در ایران را در پی آن تجربه کرد.

شعر مشهور "این بخارا نیست‌، خاک آریاست‌ -- مهد شیر و میهن شمشیرهاست‌" که در سالهای اشغال افغانستان ورد زبانها بود، اثر استاد فدایی است.

پرورش شاعران

براتعلی فدایی از نخستین بانیان و فعالان محافل ادبی هرات در عصر حاضر است و حدود نیم قرن‌، در این مجامع و محافل حضوری جدی داشته‌است‌.

حاصل این فعالیت، پرورش یک نسل از شاعران جوان آن روزگار بوده است که بعضی از آنان همچون ظاهر رستمی و نظام‌الدین شکوهی اکنون از شاعران شاخص پارسی سرای افغانستان به شمار می‌آیند.

فدایی را از معدود شاعران افغان است که در سن قریب به هشتاد سالگی‌، با همان قوت طبع جوانی شعر می‌گوید و حافظه ‌اش سرشار از شعرها و خاطراتی ماندگار است‌.

از استاد براتعلی فدایی تاکنون دو مجموعه شعر با نامهای حریم راز و چامه ها وچکامه ها به نشر رسیده است

این پاره از یک شعر براتعلی فدایی‌، گویای سلوک شعری و سبک کار اوست‌:

	چامه ها و چکامه ها، اثری از استاد فدایی

شعر من پرده هر لولی بازاری نیست‌
که مرا حرفه شود
که مرا نان بخشد
که مرا جامه دهد
و مرا در رده مزدبگیران مقدم دارد
شعر من زاده ایمان من است‌
همه احساس‌، همه تدبیر است‌
شعر من تصویر است‌
شعر من آژیر است‌...

پیک صبح‌ نمونه ای از غزل استاد فدایی هروی است:

	حریم راز، برگزیده ای از اشعار براتعلی فدایی

پروانه‌سان به شعله عشق تو تا نسوخت‌
عاشق ز حال خویش صبا را خبر نکرد

یا پیک صبح بر من مسکین نظر نداشت‌
یا بر جوار کوی تو جانا گذر نکرد

خاکت به سر، دلا! که ز هجر رخ نگار
بر سنگ خاره، شعله آهت اثر نکرد

عمری تو لاف عشق و محبت زدی و یار
غیر از حدیث صحبت اغیار سر نکرد

ای مرغ پرشکسته‌! از این دام ابتلا
کس بی وقوف‌، جان سلامت بدر نکرد

در راه عشق‌، توشه صبر و تحملی‌
آن کس که برنداشت‌، به جرأت سفر نکرد

دوشینه پیر میکده می‌گفت‌: نوش باد
آن را که باده خورد و ز مستی حذر نکرد

کو عاشقی که تن به رضای قضا نداد
وآنگاه بردباری حکم قدر نکرد

با درد و غم بساز، فدایی‌، که روزگار
جز زهر کین به کاسه اهل هنر نکرد

ب

		محمد کاظم کاظمی شاعر و نویسنده افغان در مشهد

	قهار عاصی اجازه نیافت به اقامت در ایران ادامه دهد، روانه افغانستان شد و اندکی بعد در انفجاری در کابل کشته شد

این قطعه شعری از قهار عاصی شاعر فقید افغان است که اهل ادب افغانستان و ایران، اخیراً در مراسمی در تهران،‌ یاد او و دو شاعر فقید دیگر افغان (نادیا انجمن و لیدا امید) را گرامی داشتند.

(لیدا امید در زمان طالبان دست به خودسوزی زد و نادیا انجمن، سال گذشته براثر یک مشاجره خانوادگی درگذشت).

این جلسه، به مناسبت دوازدهمین سال درگذشت قهار عاصی، با عنوان "شاعران سوخته دیار من"، از سوی خانه هنرمندان و فرهنگیان افغانستان، با همکاری خانه ادبیات افغانستان و کانون ادبیات ایران در تالار بتهون خانه هنرمندان ایران برگزار شد.

در این محفل، دکتر ابراهیم خدایار استاد دانشگاه در ایران و هادی سعیدی کیاسری شاعر معاصر ایران درباره شعر و شخصیت قهار عاصی سخن گفتند.

همچنین آرش شفاعی، سیدرضا محمدی و سیدضیاء قاسمی شاعران افغان، برای عاصی شعر خواندند و عبدالکریم تمنا شاعر پیشکسوت افغانستان نیز شعری به نادیا انجمن تقدیم کرد.

عبدالقهار عاصی‌، زاده روستای ملیمه پنجشیر بود (???? خورشیدی‌) و بزرگ ‌شده و درس‌خوانده کابل و از فعالان شعر افغانستان در دهه شصت و اوایل دهه هفتاد خورشیدی‌.

عاصی شاعری بود نوگرا که حتی در قالبهای کهن نیز حرف و حدیث تازه‌ای داشت‌. پُرکار بود و با خود وعده‌ای داشت که هر سال‌، یک کتاب شعر به بازار روانه ‌کند، و تا دم مرگ به این وعده عمل کرد.

آثار عاصی مقامه گل سوری‌ لالایی برای ملیمه‌ دیوان عاشقانه باغ غزل من و غم من‌ تنها ولی همیشه‌ از جزیره خون از آتش از بریشم آغاز یک پایان‌

شعرهای عاصی غالباً از کلیشه‌ها و چارچوبهای پیش‌ساخته شاعران هم ترازش بیرون می‌زند و به همین لحاظ، کمتر می‌توان این شاعر را به هنجارهای معمول‌، وفادار دید.

اما روح ناآرام این شاعر، علاوه بر صورت‌، در سیرت شعر او نیز خودنمایی می‌کند.

"از آتش، از ابریشم"

عاصی ذاتاً شاعری بود دردمند، اهل موضع‌گیری و صراحت بیان‌. به همین لحاظ، غالباً با مسایل افغانستان درگیر بود و کمتر اتفاقی در کشورش افتاد که عاصی از کنارش با سکوت گذشته باشد.

ولی او با این همه موضع‌گیری‌، روحیه‌ای تغزلی نیز داشت‌. از او شعرهای عاشقانه لطیفی بر جای مانده است‌. گاهی در شعرش آمیختگی زیبایی از لحن حماسی و تغزلی هم دیده می‌شود که خاص خود اوست‌.

شاید تعبیر "از آتش‌، از ابریشم" که نام واپسین کتاب شعر عاصی است‌، حکایتگر خوبی از روحیه او باشد.

همین لحن معترض‌، پس از آن هم برجای ماند و کتاب "از جزیره خون" حکایتگر اعتراض اوست نسبت به وضعیت کشورش در دوران حکومت مجاهدین و جنگهای داخلی بعد از ثور (اردیبهشت) ???? خورشیدی.

مهاجرت به ایران

ادامه این جنگها، عاصی را همچون بسیاری دیگر از افغانها وادار به مهاجرت کرد و او از میان کشورهای دور و نزدیک‌، ایران را برگزید. شاید می‌خواست حال که از میان هموطنان بیرون رفته است‌، از میان همزبانان نرود.

حضور بعضی دوستان شاعر افغان و ایرانی او در این کشور نیز این انتخاب را تقویت می‌کرد. چنین شد که در بهار ???? خورشیدی با خانواده‌اش به ایران کوچید و در مشهد اقامت گزید.

عاصی در ایران، هم برای ایجاد ارتباط میان شاعران مهاجر و مقیم آن کشور کوشید و هم آثاری تألیف کرد که به صورت کتاب و مقاله در این کشور چاپ شد و غالباً نیز با پشتکار محمدحسین جعفریان شاعر ایرانی‌‌ و دوست عاصی همراهی می شد‌.

"به شهر خود روم و شهریار خود باشم"

(عاصی و دریا از کابل با هم رابطه‌ای نیک داشتند. فرهاد بسیاری از شعرهای عاصی را با آهنگ خوانده است و آخرین کتاب عاصی نیز به همت او چاپ شد.)

قهار عاصی مشهد را به قصد هرات و سپس کابل ترک کرد، با همسرش میترا و تنها فرزندش مهستی‌.

بسیار از آن زمان نگذشته بود که خبر درگذشت او براثر انفجار هاوان (خمپاره) در کارته پروان کابل‌، در همه جا پخش شد.

"مقامه گل سوری‌"، "لالایی برای ملیمه‌"، "دیوان عاشقانه باغ‌"، "غزل من و غم من‌"، "تنها ولی همیشه‌"، "از جزیره خون‌" و "از آتش از بریشم‌"، شش مجموعه شعر عاصی است و "آغاز یک پایان‌" خاطرات اوست از جریان سقوط کابل به دست مجاهدین و جنگهای داخلی‌ نوشته است.

از او شعرهایی چاپ‌ نشده نیز برجای مانده است که یکی از آن میان‌، سفرنامه او به ایران است که شاید نسخه‌ای از آن نزد خانواده‌اش باقی مانده باشد و این هم نمونه از شعر او:

ملت من

این ملت من است که دستان خویش را
بر گرد آفتاب کمربند کرده‌است‌
این مشتهای اوست که می‌کوبد از یقین‌
دروازه‌های بسته تردید قرن را
ایمان بیاورید!
تنهاترین پیامبر
اینک‌
ملتم‌
با آیه‌های خشم خدا قد کشیده‌است‌
این ملت من است که تکرار می‌شود
با نام انسان‌
با واژه عشق‌
این اوست‌، اوست‌، اوست‌
که شیپورهاش را
شیپورهای فتح پیام‌آشناش را
آورده در صدا
بیدار می‌کند
هشدار می‌دهد

	آقای کوهدامنی، در هنگام مرگ، ?? ساله بود

آقای کوهدامنی، از یک بیماری طولانی رنج می برد و در این اواخر، به افسردگی دچار شده بود.

او از سال ???? میلادی، به همراه همسر و پنج فرزندش، در بریتانیا زندگی می کرد.

عاقل بیرنگ کوهدامنی، دانش آموخته زبان و ادبیات فارسی از دانشگاه تهران و از شاعران شناخته شده افغانستان بود.

بخشی از آخرین مصاحبه هارون یوسفی با بیرنگ کوهدامنی در برنامه رنگین کمان

آقای کوهدامنی، در سال ???? خورشیدی، در منطقه شکردره کابل زاده شد.

او آموزشهای ابتدایی را در کابل و بلخ فراگرفت و سپس با دریافت یک بورسیه تحصیلی، به ایران رفت و در رشته زبان و ادبیات فارسی، در دانشگاه تهران به تحصیل پرداخت.

در سال ???? خورشیدی، آقای کوهدامنی دانشنامه لیسانس خود را از دانشگاه تهران به دست آورد اما به دلیل تحولات سیاسی سالهای پس از آن در افغانستان و ایران، نتوانست به تحصیل در آن دانشگاه، آنگونه که مایل بود، در سطوح بالاتر ادامه دهد.

"پیوند" در تاجیکستان

این شاعر نامدار افغان، در پایان دهه ???? میلادی، کشورش را ترک کرد و به میان همزبانانش در جمهوری تاجیکستان رفت.

آنگونه که در معرفی آقای کوهدامنی در مقدمه یک دفتر شعرش (من ناله می نویسم) آمده است، او در تاجیکستان نشریه ای به نام پیوند پایه گذاری کرد.

نشریه پیوند، به زبان و خط فارسی، به مدیرمسئولی آقای کوهدامنی در تاجیکستان منتشر می شد.

بیرنگ کوهدامنی، در بهار سال ????، تاجیکستان را ترک کرد و به بریتانیا پناهنده شد و تا هنگام مرگ در سن ?? سالگی، در آن کشور اقامت داشت.

نمونه ای از شعر عاقل بیرنگ کوهدامنی، که در سال ???? میلادی، به مناسبت پنجاه سالگی خود در شهر لندن سرود:

خورجین پر ز خورشید

از آسمان ملولم، از نقش و از نگارش
از اختران نحسش، از ابر شعله بارش

این گل قشنگ باشد، با آب و رنگ باشد
همخانه کرده یی تو، افسوس، با که خارش

نامش همیشه ماند، آن مرد حق که هر دم
دل می کشد به اوجش، سر تا به پای دارش

آن باغ سبز عاشق، ماتم گرفته اکنون
آتش زند به جانم، گل های سوگوارش

گردون همیشه باشد، آبستن حوادث
غیر از ستم نزاید، از لیل و از نهارش

یکساله هم نباشم، آمد اگر چه پنجاه
عمر سگانهء من، آری چه در شمارش

هرگز دگر نگردد، آن سرو سبز قامت
آید اگر خزانش، آید اگر بهارش

این باغ را چه آمد بر سر، که رخت بستند؟
مرغان نغمه خوانش، از گوشه و کنارش

زال زمانه هرگز، مردانگی ندارد
من آزمون نمودم، چندین هزار بارش

بیهوده دانه ها را، پنهان به خاک کردی
زین خاک بر نیامد، یک دانه از هزارش

آن تکسوار آرد، خورجینِ پر ز خورشید
در دیده می نماید، از دورها، غبارش

بمناسبت شصت ودومین سالگرد تولد خجسته وبیست ونهمین سالروزمرگ نا بهنگام احمدظاهر آوازخوان حنجره زرین

بیست ونه سال قبل 24جوزاسال 1357صدای احمدظاهرآوازخوان بی رقیب کشورما خاموش شد وبا رفتن اوانگاره ای که درراستای هنرموسیقی سرزمین ما صیقل خورده وبکمال آراسته بود بخاموشی گرائید . . . او صدای رسا وفوق العاده زیبا ودلنشین داشت و بیادماندنی ترین آهنگ ها را درتاریخ موسیقی کشوراجرا کرد .
احمدظاهر فعالیت موسیقی رادرسن ?? سالگی ازدوران کنسرت ها ومحافل هنری مکتب آغاز و با نواختن اکوردیون و آلات موسیقی شرقی وغربی وباتون صدایی متفاوت واشعار ناب شاعران نامدار چون مولانای بلخ ، حافظ ، سعدی ، لاهوتی ، اقبال لاهوری ، رهی معیری ، سیمین بهبهانی ، فروغ فرخزاد، خاقانی ، عشقری ، خاقانی ، شایق جمال ، استادخلیلی ودیگران روی صحنه ظاهروباخود یک نوع طرز تفکرجدید و نگرش تازه بدنیای موسیقی به ارمغان آورد ، طرفدارانش اورا بلبل حبیبیه لقب داده بودند واما شهرت واقعی اوباپخش آهنگهای گرکنی یک نظاره ، برآمدازپس کوه آفتاب آهسته آهسته نمی خواهم ترا ، آخرای دریا و ... ازرادیوافغانستان آغاز ودرقلب ملیون ها هموطن ما جا بازکرد .

احمدظاهرآوازخوانی بود مدرن ، پیشرووجستجوگرکه زبان موسیقی را می دانست ، اعتقاد بپژوهش نوآوری وخلاقیت داشت وهمیشه برای دوستداران هنرش پیامهای تازه ارائه میکرد اگرچه گاهگاهی به کاپی خوانی هم پرداخت ولی هرگززیرسایه و نفوذ شباهت های آوازخوانان شرقی وغربی قرار نگرفت وهنرش مستقل بودومنحصربخودش .

اونتنها با سبک وشیوه آوازخوانان وتیوری ها وهارمونی های موسیقی شرقی وغربی آشایی داشت واز آن بهره ها میگرفت بلکه بموسیقی افغانی نیزمسلط بودومیدانست که موسیقی زبان شادیها ودردهای های ملت ما است ازینرو درآهنگهایش هم شوربود وهم گریه وازهمین سبب است که نامش باجان وروح ملت ما عجین شده وآنقدرعزیزاست که پیروجوان وزن ومرد دراوقات مختلف بزمزمه آ هنگ های او میپردازند ودلهای خسته خویش را با آن تسکین میدهند .

احمد ظاهر درانتخاب شعر نیز دارای ذوق عالی بود وبرای آهنگ هایش پنج تا ده شعر را درنظرمی گرفت چونکه میدانست درونمایه واسکلیت یک آهنگ درشعر آنست ، اوهیچگاهی حاضر بخواند ن اشعارمبتذل نبود و بدنبال اشعار پرمعنی ومحتوا یی می گشت که درآن واژه های بسیارقشنگ وزیبا بکاررفته باشد وتاجا ن کلام به ضمیرش رسوخ نمیکرد اجازه ورود به آوازش را نمیگرفت ، زمانیکه شعر بردلش مینشست آنرا به تارهای حنجره اش می سپرد وازدرون در آن غرق میشد وازاعماق دل میخواند .

احمدظاهربا ادب دری وپشتومسلط بود، شعرراخوب ادا میکرد ودر بیان صحیح وتکلم واضح کلمات وجملات ، کمال دقت وامانت داری را بخرچ می داد و می دانست که شاعر برای مردم شعرگفته وآوازخوان درخدمت شاعراست وشعراورا می خواند، پس شرط اول ارائه شعراست .
احمد ظاهردرطول 33 سال حیات پربارش صدها پارچه آهنگ بیادگار گذاشته ، اگرچه او سال هاست درمیان ما نیست ولی حضورش هنوزهم مطرح است ومن بی تاملم که نام او همیشه برپهنای آسمان موسیقی کشورما همراه خواهد بود .

یادش گرامی با د .

صبر بسیار بباید پدرپیر فلک را که دگر مادرگیتی چو تو فرزند بزاید